Προσκαρτεροῦντες …
γιά ἀναζωπύρωση τῆς χάριτος
Περιεχόμενα
Εἰσαγωγικό σημείωμα ἐπιμελητῶν…………………………………………9
Ἀντί προλόγου……………………………………………………………………..11
Προσκαρτεροῦντες ταῖς προσευχαῖς………………………………………22
Προσκαρτετοῦντες τῇ διδαχῇ τῶν Ἀποστόλων………………………..38
Διδάσκοντες … τηρεῖν, πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν………………..52
Προσκαρτεροῦντες τῇ κοινωνίᾳ…………………………………………….69
Ϝεἴη μετά πάντων ὑμῶν…………………………………………………………81
Κυριακή τῶν Ἁγίων Πάντων………………………………………………….90
Θερμή εὐχαριστία πρός τόν Θεό καί πρός ὅλους……………………..102
Ἡ μεγάλη χάρη πού μᾶς κάνει ὁ Θεός……………………………………114
Τά ἀγγίγματα τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ………………………………………122
Β´ Κυριακή Ματθαίου…………………………………………………………130
Τό κεφάλαιο τῆς ἡμέρας (Ἑβρ. 3)………………………………………….136
Τό κεφάλαιο τῆς ἡμέρας (Ἑβρ. 4)………………………………………….150
Τό κεφάλαιο τῆς ἡμέρας (Ἑβρ. 5)………………………………………….164
Τό κεφάλαιο τῆς ἡμέρας (Ἑβρ. 6)………………………………………….175
Τό κεφάλαιο τῆς ἡμέρας (Ἑβρ. 10, 1-18)………………………………..187
Τό κεφάλαιο τῆς ἡμέρας (Ἑβρ. 10, 19-39)……………………………..202
Τό κεφάλαιο τῆς ἡμέρας (Ἑβρ. 12) ……………………………….216
Τῶν ἁγίων ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου……………………………230
Ε´ Κυριακή Ματθαίου…………………………………………………………239
Τό κεφάλαιο τῆς ἡμέρας (Β´ Πέτρ. 3)……………………………………250
Τῆς ἁγίας καί καλλινίκου μάρτυρος Μαρίνης…………………………259
Εἰσαγωγικό σημείωμα ἐπιμελητῶν
Οἱ ὁμιλίες του βιβλίου αὐτοῦ, ἐκτός ἀπό αὐτήν πού ἔχει τή θέση προλόγου, ἔγιναν διαδοχικά ἡ μία μετά τήν ἄλλη τούς μῆνες Ἰούνιο καί Ἰούλιο τοῦ 2001, καί εἶναι, ὅπως καί ὅσες ἔγιναν τούς ἑπόμενους μῆνες, μέσα στό ἴδιο πνεῦμα, τό ὁποῖο ἔδωσε καί τόν τίτλο τοῦ βιβλίου: Προσκαρτεροῦντες … γιά ἀναζωπύρωση τῆς χάριτος. Τό πνεῦμα αὐτό ὁ ἀναγνώστης μπορεῖ νά τό δεῖ εἰδικά στίς πρῶτες ὁμιλίες, ἀπό τίς ὁποῖες παραθέτουμε ἐδῶ κάποια ἀποσπάσματα.
Οἱ πρῶτοι χριστιανοί … ἔχοντας μέ αἴσθηση μέσα τους τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἦταν ἀφοσιωμένοι –ἦσαν προσκαρτεροῦντες, ἡ λέξη αὐτή τά λέει ὅλα– στή διδαχή τῶν ἀποστόλων, στήν κοινωνία, στήν κλάση τοῦ ἄρτου καί στίς προσευχές, ὡσάν νά ἦταν τώρα αὐτές οἱ καινούργιες ἐντολές τοῦ Θεοῦ. Καί ἔπρεπε, καθώς τούς ἔδινε τή δύναμη καί τήν ἔμπνευση ἡ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, νά τηρήσουν αὐτές τίς ἐντολές μέ πολλή ἀγάπη, μέ πολύ ζῆλο, ὥστε, ἕως ὅτου νά φύγουν ἀπό τόν κόσμο, νά φθάσουν στό καθ᾿ ὁμοίωσιν… (σ. 37)
Ἐμεῖς δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι πήραμε τό Πνεῦμα τό Ἅγιο, ὅπως τό ἔλαβαν οἱ ἀπόστολοι τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, καί ἑπομένως δέν μποροῦμε νά νιώθουμε τήν ἴδια ἀλλαγή μέ ἐκείνους. Μποροῦμε ὅμως καί πρέπει νά πιστεύουμε ὅτι αὐτό ἔγινε μέν καί σ᾿ ἐμᾶς μέ τό βάπτισμα, ἀλλά οὔτε πήραμε εἴδηση. Καί ἔτσι ἐνῶ εἴμαστε βαπτισμένοι, ζοῦμε σάν ἀβάπτιστοι. Ἐπιπλέον, εἴμαστε βεβαρυμένοι καί μέ τό ὅτι ὄχι μόνο στήν παιδική μας ἡλικία δέν καταλάβαμε τί ἔγινε, ἀλλά καί μετά πού μεγαλώσαμε καί ἔπρεπε νά προσέξουμε καί ἔπρεπε νά καταλάβουμε καί ἔπρεπε νά παραδοθοῦμε ὡς λογικά πλάσματα στή χάρη τοῦ βαπτίσματος, καί νά μᾶς εἶχε ἁγιάσει ἡ χάρη, ἐμεῖς ἀδιαφορήσαμε, δέν δώσαμε σημασία. (σ. 27)
Γι᾿ αὐτό, ἐπειδή ὅσοι βαπτίζονται, ἐκτός ἀπό τά πρῶτα χρόνια, βαπτίζονται ὄντες νήπια, ὕστερα εἶναι ἀνάγκη ὄχι μόνο νά μάθουν ὡς μαθηταί, ἀλλά νά διδαχθοῦν ἔτσι πού νά τηρήσουν κιόλας ὅλα αὐτά τά ὁποῖα ὁ Κύριος ἔδωσε ὡς ἐντολές –πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν– στούς μαθητάς του. (σ. 53)
Καί χρειάζεται συνέχεια νά εἴμαστε ἕτοιμοι νά ἀκοῦμε τί θέλει ὁ Θεός καί νά θέλουμε νά μαθαίνουμε τί λέει ὁ Κύριος καί νά θέλουμε νά μαθαίνουμε τίς ἐντολές του καί νά ἀνταποκρινόμαστε σ᾿ αὐτές. (σσ. 47-48)
Πρέπει ὅμως νά γνωρίζουμε πώς ὅ,τι θά γίνει στήν ψυχή μας, θά γίνει μέ τή σειρά τῶν πραγμάτων. Καί ἡ σειρά εἶναι ὅτι ἐμεῖς εἴμαστε βαπτισμένοι, ὅτι ἔχουμε μέσα μας τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καί ἐκεῖνο τό ὁποῖο χρειάζεται εἶναι … νά γίνει ἀναζωπύρωση αὐτῆς τῆς χάριτος, καί νά ἀνάψει μέσα μας ἡ φωτιά. (σ. 24)
Καί θά εἶναι χαρά μεγάλη γιά μᾶς, ἄν κάποια μέρα ξυπνήσει, φουντώσει, ἀνάψει μέσα μας ἡ χάρη τοῦ βαπτίσματος, ἡ χάρη τοῦ χρίσματος, ἡ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. (σ. 28)
***
Σιγά-σιγά φθάσαμε στίς ἡμέρες αὐτές. Εἴπαμε καί χθές, Πεντηκοστή, εἴπαμε καί σήμερα τό πρωί ἀρκετά, καί προχωροῦμε. Πιστεύω ὅτι ὁ Θεός θέλει ἔτσι νά τά λέμε ὅλα αὐτά πού λέμε καί ὅτι ὁ Θεός μᾶς ὁδηγεῖ ἔτσι. Ὁ Θεός κατά κάποιον τρόπο μᾶς ὡρίμασε.
Ἐνθυμεῖσθε πού εἴπαμε, πρίν ἀπό μερικά χρόνια, ὅτι ἡ Παναγία μᾶς ἄνοιγε ἕναν κάπως διαφορετικό δρόμο, μέ τήν ἔννοια ὅτι δέν θά ἤθελε ἡ Παναγία νά εἴμαστε κάπως μακριά, κάπως ψυχροί, κάπως διστακτικοί καί μέ ἀμφιβολίες, ἀλλά μᾶς ἄνοιγε τόν δρόμο νά θελήσουμε νά πιστέψουμε ὅτι μᾶς δέχεται ὁ Κύριος, μέ τήν προϋπόθεση νά μετανοήσουμε ἀληθινά, μέ τήν προϋπόθεση νά πιστέψουμε ἀληθινά. Καί ἔτσι ἀκριβῶς νά πιστέψουμε ὅτι μᾶς δέχεται, ὅτι μᾶς θεωρεῖ δικούς του καί ὅτι, ὅλα ἐκεῖνα τά ὁποῖα ἔκανε γιά ὅλον τόν κόσμο, τά ἔκανε καί γιά μᾶς.
Ἀπό τότε, σιγά-σιγά, μᾶς βοήθησε ἡ Παναγία καί μᾶς βοηθάει, καί μέ τό νά μᾶς φωτίζει νά καταλαβαίνουμε, νά βλέπουμε, καί μέ τό νά ζεσταίνεται ἡ ψυχή μας, καί μέ τό νά θέλουμε πιό ἀληθινά, πιό τίμια νά ἀκολουθήσουμε τόν Κύριο, νά πιστέψουμε στόν Κύριο, νά ἀφιερωθοῦμε καί νά ἀφοσιωθοῦμε στόν Κύριο.
Φέτος ἀκόμη περισσότερο, ἐδῶ καί μῆνες, τό δείχνει αὐτό ὁ Κύριος μέ τίς πρεσβεῖες τῆς παναχράντου Μητρός του καί ὅλων τῶν ἁγίων. Ἀνοίγει ὁ Θεός, ὅλο καί περισσότερο, αὐτόν τόν δρόμο, καί περάσαμε ἀπό ὅλα καί φθάσαμε σ᾿ αὐτές τίς ἡμέρες, πού ἀπέστειλε τό Ἅγιο Πνεῦμα, ἀκριβῶς γιά νά μᾶς διδάξει πᾶσαν τήν ἀλήθειαν, γιά νά μᾶς κάνει νά τά καταλάβουμε ὅλα, γιά νά δεχθοῦμε νά μορφώσει μέσα μας τόν Χριστό, γιά νά μᾶς χριστοποιήσει, γιά νά μᾶς βάλει στόν δρόμο τοῦ Χριστοῦ, γιά νά ἀγαπήσουμε τόν Χριστό, νά τόν πιστέψουμε, νά τόν ἀκολουθήσουμε, γιά νά μᾶς κάνει ὅμοιους μέ τόν Χριστό.
Νά προσέξουμε ὅτι οἱ γιορτές δέν εἶναι, ἄν ἐπιτρέπεται νά ποῦμε, αὐτές καθ᾿ ἑαυτές τό μυστήριο τοῦ Θεοῦ. Μέσα στό μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας εἶναι τά ἴδια τά γεγονότα τῆς ζωῆς τοῦ Κυρίου, γιά μᾶς ὅμως τό μυστήριο δέν εἶναι οἱ γιορτές, ἀλλά ὅλο ἐκεῖνο τό ὁποῖο θά κάνει τό Πνεῦμα τό Ἅγιο διά τῶν μυστηρίων μέσα στίς ψυχές μας, καθώς τό Πνεῦμα τό Ἅγιο ἀφ᾿ ἑνός εἶναι στήν Ἐκκλησία καί ἀφ᾿ ἑτέρου εἶναι καί μέσα στίς ψυχές μας, ἀφοῦ τό πήραμε μέ τό μυστήριο τοῦ βαπτίσματος καί μέ τό μυστήριο τοῦ χρίσματος.
Φθάσαμε σ᾿ αὐτές τίς ἡμέρες τῆς Πεντηκοστῆς καί γιορτάζουμε. Δέν σημαίνουν ὅμως τίποτε αὐτές οἱ ἡμέρες, ἐάν τά πάρουμε τυπικά τά πράγματα: «Φθάσαμε στήν Πεντηκοστή· θά λάβουμε τό Πνεῦμα τό Ἅγιο». Ὄχι. Ἐνθυμούμαστε αὐτό τό γεγονός, τό ἔχουμε ζωντανό μέσα στήν Ἐκκλησία, μέσα στό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά ὅμως, ὅ,τι θά γίνει στήν ψυχή μας, θά γίνει μέ τή σειρά τῶν πραγμάτων. Καί ἡ σειρά εἶναι ὅτι ἐμεῖς εἴμαστε βαπτισμένοι, ὅτι ἔχουμε μέσα μας τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καί ἐκεῖνο τό ὁποῖο χρειάζεται εἶναι νά γίνει ἀναζωπύρωση αὐτῆς τῆς χάριτος, καί νά ἀνάψει μέσα μας ἡ φωτιά, καθώς τά γεγονότα –ἡ ὅλη δηλαδή ζωή τοῦ Χριστοῦ– τά ὁποῖα τά ἔχουμε μέσα στό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας, μᾶς βοηθοῦν γιά νά πάρουμε πιό ἀληθινά, πιό τίμια, πιό ὑπεύθυνα, πιό ζωντανά τά πράγματα.
Ὄχι ὅτι χρειάζεται νά γίνει μιά καινούργια Πεντηκοστή. Ἡ Πεντηκοστή ἔγινε, καί διά τῶν μυστηρίων ἐμεῖς λάβαμε μέσα μας τή χάρη, τήν ὅλη ἄκτιστη ἐνέργεια, τή δύναμη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καί ἐκεῖνο πού χρειάζεται νά κάνουμε εἶναι νά πιστέψουμε καί μάλιστα ὅσο γίνεται πιό ἀληθινά, πιό ζωντανά, ὅσο γίνεται μέ περισσότερη πίστη, ἄν ἐπιτρέπεται νά πῶ ἔτσι.
Ἐμεῖς χρειάζεται νά πιαστοῦμε ἀπό αὐτό τό ὁποῖο ἤδη ἔχει γίνει μέσα μας, καί τό ὁποῖο δέν ἀναιρεῖται. Εἴμαστε βαπτισμένοι, καί αὐτό δέν ἀναιρεῖται. Εἴμαστε κεχρισμένοι, καί αὐτό δέν ἀναιρεῖται. Εἴμαστε μέσα στήν Ἐκκλησία καί κοινωνήσαμε, ξανακοινωνήσαμε· αὐτό δέν χαλάει. Ἀλλά δέν μποροῦν νά ἐνεργήσουν αὐτά μαγικά· ἐσύ νά εἶσαι αὐτό πού εἶσαι, νά κάνεις αὐτό πού κάνεις, νά εἶσαι ἄπιστος, νά ζεῖς μέ τίς ἀμφιβολίες σου, νά εἶσαι ἄνθρωπος τῆς ἁμαρτίας, τοῦ κοσμικοῦ φρονήματος, καί νά θέλεις νά ἐργασθεῖ μέσα σου ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ. Αὐτό δέν γίνεται.
Χρειάζεται νά τά σκεφθοῦμε ὅλα αὐτά, νά τά συνειδητοποιήσουμε, νά τά πάρουμε στά σοβαρά, νά ταπεινωθοῦμε, νά μετανοήσουμε μέ ὅλη μας τήν ψυχή, καί, καθώς τά ἀκοῦμε, ὄντως νά κατανυγεῖ ἡ καρδιά μας, καί νά κάνουμε αὐτό ἀκριβῶς πού ἔκαναν ὅλοι ἐκεῖνοι, τούς ὁποίους ἀναφέρουν οἱ Πράξεις τῶν Ἀποστόλων· οἱ ὁποῖοι ἄκουσαν τό κήρυγμα τοῦ ἀποστόλου Πέτρου τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, κατενύγη ἡ καρδιά τους, καί ρώτησαν τί νά κάνουν καί πῆραν τήν ἀπάντηση. Βαπτίσθηκαν, ἔλαβαν τό Πνεῦμα τό Ἅγιο καί ἔγιναν μαθηταί τῶν ἀποστόλων τοῦ Χριστοῦ, μαθηταί τῶν μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ. Αὐτά νά τά σκεφθοῦμε πολύ σοβαρά, νά προχωρήσουμε καί νά μήν κάνουμε πίσω. Ὅσοι βέβαια θέλουν. Καί αὐτό θά φανεῖ, ποιοί θέλουν, ποιοί δέν θέλουν.
Ἐμεῖς δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι πήραμε τό Πνεῦμα τό Ἅγιο, ὅπως τό ἔλαβαν οἱ ἀπόστολοι τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, καί ἑπομένως δέν μποροῦμε νά νιώθουμε τήν ἴδια ἀλλαγή μέ ἐκείνους. Μποροῦμε ὅμως καί πρέπει νά πιστεύουμε ὅτι αὐτό ἔγινε μέν καί σ᾿ ἐμᾶς, ἀλλά οὔτε πήραμε εἴδηση. Καί ἔτσι, ἐνῶ εἴμαστε βαπτισμένοι, ζοῦμε σάν ἀβάπτιστοι. Ἐπιπλέον εἴμαστε βεβαρυμένοι καί μέ τό ὅτι ὄχι μόνο στήν παιδική μας ἡλικία δέν καταλάβαμε τί ἔγινε, ἀλλά καί μετά πού μεγαλώσαμε καί ἔπρεπε νά προσέξουμε, νά καταλάβουμε καί νά παραδοθοῦμε ὡς λογικά πλάσματα στή χάρη τοῦ βαπτίσματος, καί νά μᾶς εἶχε ἁγιάσει ἡ χάρη, ἐμεῖς ἀδιαφορήσαμε, δέν δώσαμε σημασία. Αὐτό ἐγγίζει τήν ὕβριν, καί εἴμαστε βεβαρυμένοι. Ἑπομένως, ἀκόμη μεγαλύτερη πρέπει νά εἶναι ἡ μετάνοιά μας, ἀκόμη ἀληθινότερη, καί ἀκόμη περισσότερο ἀπό τά βάθη τῆς ψυχῆς μας νά συγκλονισθοῦμε, νά κατανυγοῦμε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καί νά βάλουμε ἀρχή.
Νά πιστέψουμε τόσο πολύ ὅτι ὅλο αὐτό θά γίνει καί στή δική μας ψυχή, ὅσο ἀκριβῶς τό πίστεψαν οἱ μαθηταί, οἱ ἀπόστολοι, ὅτι θά γίνει, καί ὄντως ἔγινε. Διότι ἤδη ὑπάρχει μέσα μας τό θαῦμα αὐτό, καί χαρά μεγάλη γιά μᾶς, ἄν κάποια μέρα ξυπνήσει, φουντώσει, ἀνάψει μέσα μας ἡ χάρη τοῦ βαπτίσματος, ἡ χάρη τοῦ χρίσματος, ἡ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Παρακαλῶ λοιπόν, ὅσοι ἔχετε διάθεση, νά βάλουμε μιά ἀρχή.
Ἴσως τό χειρότερο πού ἔχουμε ἐμεῖς οἱ σύγχρονοι χριστιανοί εἶναι αὐτή ἡ ρέμπελη κατάσταση. Δέν αἰσθάνεται κανείς δεσμευμένος, δέν αἰσθάνεται ὑπεύθυνος, δέν αἰσθάνεται ὅτι δέν γίνεται ἀλλιῶς· πρέπει νά ἀνταποκριθεῖ, ἀφοῦ θέλει νά εἶναι χριστιανός.
… Τό θέμα δέν εἶναι ὅτι σηκώνεται κανείς ἀπό τό ἕνα μέρος καί πάει κάπου ἀλλοῦ ἤ ἀλλάζει δουλειά, ἀλλά ὅτι ἀλλάζει ἡ ψυχή του, ἡ καρδιά του. Δίνει κανείς τήν ἀγάπη του, δίνει τήν πίστη του, δίνει τήν ἐλπίδα του, δίνει ὅλες του τίς δυνάμεις μέ ἐμπιστοσύνη στόν Κύριο, ὁ ὁποῖος ἔκανε τά πάντα ἀπό ἀγάπη γιά μᾶς. Δίνει λοιπόν τά πάντα κανείς, δίνει τόν ὅλο ἑαυτό του στόν Κύριο.
Νά τό προσέξουμε αὐτό. Γιά μᾶς Πεντηκοστή, γιά μᾶς ἀλλαγή, γιά μᾶς ἀρχή δέν εἶναι ὅπως στούς μαθητάς τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, τότε πού ἦλθε τό Ἅγιο Πνεῦμα. Γιά μᾶς εἶναι νά ταρακουνηθοῦμε, νά ξυπνήσουμε, λίγο νά τό συναισθανθοῦμε, νά τό νιώσουμε, νά ἀνησυχήσουμε καί νά ἐπιθυμήσουμε. Νά ἐπιθυμήσουμε νά γίνει ὅ,τι θά κάνει μέσα μας ὁ Κύριος διά τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Γι᾿ αὐτό λέμε ὅτι ἐκεῖνο τό ὁποῖο χρειάζεται εἶναι αὐτή ἡ πίστη. Νά πιστέψουμε ὅτι ὁ Κύριος μᾶς ἑτοίμασε ἔτσι, μᾶς ἑτοίμασε ἀλλιῶς καί μᾶς ἔφερε ὥς τήν ὥρα αὐτή. Λίγο πολύ, λόγῳ τῆς αὐτογνωσίας πού ἔχουμε, νιώθουμε ὅτι εἴμαστε ἕνα τίποτε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καί πώς, ὅ,τι θά γίνει, θά τό κάνει ὁ Κύριος. Ἔτσι θά ἔλθει ἡ ἀληθινή πίστη μέσα μας, καί ἔτσι ὄντως θά ξεκινήσουμε.
Δέν χρειάζεται νά γίνει κάτι ἀλλόκοτο. Ἄν, π.χ., ἀρρωστήσεις, νά ἀντιμετωπίσεις τό γεγονός ὡς ἄνθρωπος πού βρῆκες τόν Θεό, ὡς ἄνθρωπος πού ξέρεις ὅτι σέ ἀγαπάει ὁ Θεός, ὡς ἄνθρωπος ὁ ὁποῖος εἶσαι τοῦ Θεοῦ καί πιστεύεις ὅτι ὅλα αὐτά τά ξέρει ὁ Θεός, τά οἰκονομεῖ ὁ Θεός, καί ἐπέτρεψε νά ἀρρωστήσεις γιά καλό σου. Ὄχι ὅτι ἐσύ θά πᾶς νά ξαπλώσεις ξένοιαστος, καί θά ἔλθει ὁ Χριστός νά σοῦ βάζει κομπρέσες κλπ. Ἐσύ θά κάνεις τά ἀνθρώπινα, μέ ἄλλη ὅμως ἐλπίδα μέσα σου, μέ ἄλλη πίστη, καί θά δώσεις σέ ὅλα αὐτά ἄλλο νόημα καί ἀλλιῶς θά τά ἀντιμετωπίζεις.
Θά τά ἀντιμετωπίζεις ἀλλιῶς, ὄχι μέ τήν ἔννοια ὅτι πρῶτα δέν μποροῦσες νά τά ἀντιμετωπίσεις καί στενοχωριόσουν, πού δέν τά ἔβγαζες πέρα, ἐνῶ τώρα μπορεῖς, ἀλλά μέ τήν ἔννοια ὅτι τό καθένα ἀπό ὅλα αὐτά, εἴτε ἀσθένεια εἶναι εἴτε κάποιο γεγονός εἴτε κάτι ἄλλο, θά δουλέψει ἔτσι στήν ψυχή σου, πού μόνο καλό θά σοῦ κάνει. Καί μέσα ἀπό τά ὅποια σουβλίσματα καί τά ὅποια ἀγκάθια καί τά ὅποια ὀδυνηρά πράγματα, θά νιώσεις τούς γλυκασμούς τοῦ Θεοῦ, τήν ὅλη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, τήν ὅλη συγκατάβασή του, τό ὅτι ὁ Θεός σέ ἀγκάλιασε, σέ ἀνέλαβε, εἶσαι πιά στά χέρια του καί σέ ὁδηγεῖ στήν αἰώνια βασιλεία του.
Αὐτή εἶναι ἡ Πεντηκοστή. Αὐτό εἶναι ἐκεῖνο τό ὁποῖο δείχνει ὅτι κάτι ἔγινε στήν ψυχή μας, ὅτι κάτι γίνεται· αὐτή ἡ διάθεση. Εἶσαι τί εἶσαι, ἀλλά ὅμως τό δέχεσαι, τό παραδέχεσαι, τό ὁμολογεῖς, ταπεινώνεσαι, συντρίβεσαι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καί, ὅ,τι κι ἄν εἶσαι, πιστεύεις ὅτι ὁ Κύριος σέ ἀναλαμβάνει καί θά σέ ὁδηγήσει ἔτσι πού νά καθαρισθεῖ ἡ ψυχή σου, νά ἁγιασθεῖ ἡ ψυχή σου, νά γίνεις τοῦ Χριστοῦ, νά χριστοποιηθεῖς, νά θεωθεῖς. (σσ. 22-31 ἀποσπάσματα)