Πῆγε στούς Φιλίππους ὁ ἀπόστολος Παῦλος καί κήρυξε τό Εὐαγγέλιο. Καί τί ἔγινε; Μιά ψυχή ὅλη-ὅλη κέρδισε, τουλάχιστον κατ᾿ ἀρχήν: τή Λυδία. Καί μετά τόν ἔπιασαν, τόν ἔδειραν, τόν ἔβαλαν στή φυλακή… Συνήθως ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι θέλουμε τό πολύ, νιώθουμε ἀσφαλεῖς μέσα στό πολύ, νιώθουμε ὅτι καλά θά πᾶμε, ἐφόσον εἴμαστε πολλοί. Καί ἀγωνιοῦμε τί θά γίνει, ὅταν εἴμαστε λίγοι. Ὁ Κύριος ὅμως μᾶς καθησυχάζει: Μή φοβοῦ τό μικρόν ποίμνιον· δεδομένου μάλιστα ὅτι πάντοτε αὐτοί πού ἀκολουθοῦν τόν Θεό εἶναι λίγοι. Ὁ Χριστός τό εἶπε κατά ἕναν τέτοιον τρόπο, πού σάν νά ἀποκλείει τούς πολλούς. Δέν τό εἶπε βέβαια ἔτσι, ἀλλά μοιάζει ὅπως τό λέει ὅτι λίγοι εἶναι αὐτοί πού θά σωθοῦν. Εἶπε ἄλλοτε: Στενή ἡ πύλη καί τεθλιμμένη ἡ ὁδός ἡ ἀπάγουσα εἰς τήν ζωήν, καί ὀλίγοι εἰσίν οἱ εὑρίσκοντες αὐτήν. Λίγοι τελικά θά εἶναι ἐκεῖνοι πού θά σωθοῦν. Εἴμαστε ἀνάμεσα σ᾿ αὐτούς;

Ὁ ἅγιος Κωνσταντίνος καί ἡ ἁγία Ἑλένη μᾶς φανερώνουν μιά μεγάλη ἀλήθεια: ὅσοι θά κάνουν τό τόλμημα νά πιστέψουν ἀληθινά, θά βροῦν τόν δρόμο. Ἀλλά θά ἀπαρνηθεῖς τόν ἑαυτό σου· δέν γίνεται ἀλλιῶς. Μετά ὁ Θεός τά κανονίζει ἔτσι, πού ὄχι ἁπλῶς μᾶς ἔχει στόν δρόμο τῆς σωτηρίας, ὄχι ἁπλῶς μᾶς βοηθάει, ἀλλά κατά κράτος νικιέται ἀπό μᾶς ὁ σατανάς, κατά σχετικό τρόπο βέβαια σ᾿ αὐτόν τόν κόσμο, καί θά συμβασιλεύουμε μέ τόν Χριστό. Ἐμεῖς θά πέσουμε νά προσκυνήσουμε τόν Θεό. Πάντοτε αὐτή νά εἶναι ἡ θέση μας, ἡ στάση μας. Αὐτό εἶναι τό ἀληθινό βίωμα, ἅμα πορεύεσαι φυσιολογικά, σωστά. Ἀπό τήν ἄλλη πλευρά, σκύβει ὁ Θεός ἐπάνω σου. Ὁπότε καί ἐσύ μαζί μέ τόν Χριστό νικᾶς ὄντως. Καί οἱ προσευχές μας, ἡ πίστη μας, ἡ ὅλη σωστή σχέση μας μέ τόν Θεό, ὁ ὅλος ἐξαγιασμός μας ἐπηρεάζει τήν ὅλη ἀνθρωπότητα, τήν ὅλη οἰκουμένη, ὅπως ἀκριβῶς ἔγινε καί μέ τούς δύο ἁγίους.

Τόσο καθαρά τό λέει ὁ Κύριος στή Σαμαρείτιδα: «Ἄν γνώριζες τή δωρεά τοῦ Θεοῦ καί ποιός σοῦ ζητάει νά τοῦ δώσεις νά πιεῖ νερό, θά ζητοῦσες ἐσύ ἀπό αὐτόν καί θά σοῦ ἔδινε ὕδωρ ζῶν»· αὐτό τό ὁποῖο δηλαδή χρειάζεται ὁ ἄνθρωπος. Ὁ ἄνθρωπος ἐπλάσθη ἀπό τόν Θεό μέ σῶμα καί ψυχή γιά νά τραφεῖ, ὥστε νά ζήσει σ᾿ αὐτή τή γῆ. Ἀλλά ὅλα αὐτά δέν εἶναι τό ὕδωρ τό ζῶν οὔτε εἶναι ὁ ἄρτος τῆς ζωῆς· πού λέει ὁ Κύριος ἀλλοῦ: «Ἐγώ εἶμαι ὁ ἄρτος τῆς ζωῆς, τό ὕδωρ τό ζῶν». Σκεφτεῖτε τώρα πόσο χαμένη πηγαίνει ἡ ζωή μας. Ἐνῶ ἔχει νοῦν ὁ ἄνθρωπος, ἔχει λογική γιά νά καταλαβαίνει, σάν νά μήν ξέρει τίποτε. Καί ἐμᾶς τούς ἴδιους ὁ Κύριος κάθε τόσο μᾶς συναντάει. Καί τήν ὥρα πού μοιάζει νά μᾶς ζητάει κάτι, ἐμεῖς τάχα δυσκολευόμαστε. Τήν ἀνθρώπινη ζωή σ᾿ αὐτόν τόν κόσμο τή ζοῦμε, ἀκριβῶς γιά νά ἔρθουμε πρόσωπο μέ πρόσωπο μέ τόν Χριστό, ὅπως ἐδῶ ἡ Σαμαρείτιδα, καί νά μᾶς δώσει τό ὕδωρ τό ζῶν.

Μερικές ψυχές ἔχουν δυσκολία στό νά ἀφεθοῦν στόν Θεό. Ἔχουν πολλή ἐμπιστοσύνη στό συναίσθημά τους, στή δική τους κίνηση καί ἐργασία, στό τί θά κάνει ὁ ἑαυτός τους, καί τελικά σάν νά ἐμποδίζουν τόν Θεό νά τίς χαριτώσει. Βέβαια, θά ἔλεγε κανείς ὅτι, ἅμα ἀφεθοῦμε στόν Θεό, μπορεῖ νά μοιάζει σάν νά μήν ἔχει ζωή ἡ ψυχή, μπορεῖ νά πέσει σέ ραθυμία, σέ κατάθλιψη, σέ ἀπραξία, σέ μαρασμό. Μπορεῖ νά γίνει ἔτσι, ἀλλά αὐτό εἶναι μιά νοσηρή κατάσταση. Ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ταπεινά, εὐλαβικά, ἀγαπητικά, λατρευτικά, προσκυνηματικά παραδίδεται στόν Θεό –μέ αἴσθηση ὅτι εἶναι πλάσμα τοῦ Θεοῦ, ὅτι εἶναι τό ὄν πού τό γέμισε ὁ Θεός μέ χάρη, μέ χαρίσματα καί ὄχι ἁπλῶς κάνοντας ὑπακοή πού ἔχει χαρακτήρα τυπικό, μηχανικό, λίγο, πῶς νά πῶ, δουλικό– ἐκεῖνος ὄντως ξυπνάει, ζωντανεύει. Τό πᾶν εἶναι νά ἀφήνεσαι στά χέρια τοῦ Θεοῦ μέ ἐμπιστοσύνη. Αὐτό εἶναι θάνατος τοῦ ἐγώ.

Ὅταν κλείσει κανείς τίς πόρτες τῆς καρδιᾶς του στούς πειρασμούς, ὅταν σοβαρευτεῖ, ὅταν θελήσει νά γίνει ἀληθινός χριστιανός, τότε θά νιώσει τούς φοβερούς πειρασμούς. Πειρασμοί οἱ ὁποῖοι ἔρχονται νά κλονίσουν τήν ἀληθινή πίστη στόν Χριστό. Αὐτό εἶναι τό μεγάλο θέμα. Ἐλάχιστοι, ἐλαχιστότατοι σήμερα ἔχουν πίστη. Ὄχι πίστη θεωρητική, πού ἁπλῶς δέχεσαι ὅτι ὑπάρχει ὁ Θεός ἀλλά ἡ ζωή σου καθόλου δέν συμμορφώνεται πρός αὐτή τήν πίστη. Δέν εἶναι αὐτό πίστη. Ἀληθινή πίστη ἐλάχιστοι ἔχουν. Αὐτοί ἔχουν καί πείρα τί εἶναι οἱ σημερινοί πειρασμοί, πού χυμοῦν ὁρμητικά, ἀδιάντροπα καί ἀναίσχυντα νά ἀφαιρέσουν ἀπό τήν ψυχή τήν πίστη στόν Χριστό. Ὅταν μιλάει ὁ Θεός –καί στήν ὅλη σχέση μας μέ τόν Θεό αὐτό εἶναι: ὁ Θεός μιλάει, ἐμεῖς ἀκοῦμε– σιωπᾶ κανείς, γίνεται μαθητής. Ὁπότε ἔρχεται ἡ χάρη καί ἐνδυναμώνεται, μεγαλώνει ἡ πίστη καί κάθε ἄλλη ἀρετή μέσα στήν ψυχή.

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης γνώριζε ὅτι τό βάπτισμά του μόνο προετοίμαζε τόν λαό, γιά νά δεχθεῖ τό τέλειο βάπτισμα ἀπό τόν Κύριο. Ὅμως κάνει φιλότιμα, μέ πολύ ζῆλο αὐτό τό ἄχαρο καί ἄγονο ἔργο. Αὐτό πρέπει νά κάνει κάθε χριστιανός. Ἀλλά στοιχίζει πολύ στόν σημερινό ἄνθρωπο, πού θέλει ἀποτελέσματα ἀμέσως, καί τοῦ εἶναι ἀδιανόητο νά κάνει κάποια προσπάθεια καί νά ξέρει ἐκ τῶν προτέρων ὅτι δέν ἀξίζει. Δέν θέλει νά κάνει τίποτε, καί μόνο περιμένει νά ἔρθουν ὅλα τά εὐχάριστα ἤ, ἄν κάνει, θέλει νά εἶναι βέβαιος ὅτι αὐτό θά ἀποδώσει. Δέν εἶναι ἔτσι. Ἐν γνώσει μας πώς ὅ,τι καί νά κάνουμε, ἐάν δέν μᾶς βαπτίσει ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ ὁ Κύριος, δέν γίνεται τίποτε, θά κάνουμε τό καθῆκον μας: τόν ἀγώνα, τή μετάνοια, τήν ταπείνωση, τήν ἐξομολόγησή μας, πάλι καί ξανά, μέ πολύ ζῆλο, ἀλλά καί ἐλπίδα. Θά ζήσουμε οὕτως ἤ ἄλλως τό βίωμα τῆς ἀποτυχίας. Ἔτσι θά ταπεινωθοῦμε καί θά ξυπνήσει μέσα μας ἡ βαπτισματική χάρη.

Καθώς ἐπιμένεις νά γίνει αὐτό πού εἶναι τό σωστό, ὄχι μόνο στενοχωρεῖς τούς ἄλλους, ἀλλά δείχνεις καί κάποια ὑποτίμηση πρός τά ἄλλα πρόσωπα. Ὅταν τόν ἄλλο τόν σέβεσαι, τόν τιμᾶς, καί τό μικρό παιδάκι ἀκόμη, προσέχεις πῶς θά μιλήσεις. Εἴδατε πόσες φορές ἕνας μεγάλος μιλάει στό μικρό παιδί αὐταρχικά. Δέν πρέπει νά γίνεται ἔτσι. Θά μιλήσετε αὐστηρά στό παιδί ἀλλά ὄχι αὐταρχικά. Ἄλλο αὐστηρά καί ἄλλο θυμωμένα, ὀργισμένα. Καί ὅταν ἀκόμη θέλει τό παιδί, πού δέν ξέρει, εἶναι μικρό, νά πάει, ἄς ποῦμε, νά πέσει στή φωτιά –παλιά πού ὑπῆρχαν οἱ θερμάστρες χώνονταν τά παιδιά ἐκεῖ– τό ἁρπάζεις καί οὔτε θυμώνεις οὔτε τίποτε: «Μή, παιδί μου, θά καεῖς ἐκεῖ». Τό παιδί καταλαβαίνει. Δέν μένει τίποτε μέσα του. Ἀλλά ὅταν θυμώσεις, ἐπειδή ἀκριβῶς δέν ἔκανε τό θέλημά σου, καί βγεῖ ἔτσι ἡ ὀργή σου, τότε κάνεις ζημιά καί στό παιδί καί στόν ἑαυτό σου. Προσοχή λοιπόν!