Περιμένουμε καί ψάχνουμε ὅλοι τό θαῦμα. Τό θαῦμα ὅμως τό ἀληθινό, τό πνευματικό, γίνεται μέσα στήν ὕπαρξη τοῦ ἀνθρώπου, ὄχι ἐξωτερικά. Δυστυχῶς, σπάνια νά ποθήσει κανείς, νά λιμπιστεῖ τό θαῦμα αὐτό, γενικά τή ζωή τῶν ἁγίων, πού μαρτυρεῖ αὐτό τό θαῦμα. Καί αὐτό, διότι χρειάζεται νά δεῖ κανείς ποιός εἶναι. Καί δέν τό βλέπει εὔκολα. Γι᾿ αὐτό, θά ἀφήσει ὁ Θεός νά συμβεῖ κάτι πού θά σέ προκαλέσει, π.χ., νά σκανδαλισθεῖς, γιά νά δεῖς ὅτι καί ἐσύ ἔχεις τόν σκανδαλισμό μέσα σου. Αὐτό τό θαῦμα, τό πνευματικό, εἶναι θαῦμα θαυμάτων καί θά τό ζήσει κανείς μέσα στό εἶναι του, ἀνάλογα, βέβαια, μέ τήν ψυχοσύνθεσή του καί ἀνάλογα μέ τήν πίστη καί τήν ἀνταπόκρισή του. Γιά νά θαυματουργήσει ὅμως μέσα σου ὁ Θεός, πρέπει νά ὑπάρχει πίστη. Ἡ πίστη εἶναι ἀκριβῶς ἡ ἐμπιστοσύνη στόν Θεό καί ὄχι στίς ἀρετές σου, στίς ἱκανότητές σου καί στά κατορθώματά σου.

Ἔχουμε ἕνα βαρέλι γεμάτο μέ νερό, μέ λασπόνερα, ἄς ποῦμε. Βάζουμε ἕναν φελλό περίπου στό ἴδιο μέγεθος μέσα, ὥστε ἴσα-ἴσα νά μήν ἀκουμπᾶ στά τοιχώματα τοῦ βαρελιοῦ, καί τόν σπρώχνουμε. Ὅσο τόν σπρώχνουμε, τόσο χύνονται τά νερά ἔξω, ὥσπου πάει στόν πάτο ὁ φελλός, ὅπου καί κάθεται. Ἀλλά ἕως ὅτου νά πάει ἐκεῖ κάτω, πρέπει νά τόν πιέζουμε, γιά νά βγαίνουν τά βρώμικα νερά. Ἔτσι πρέπει νά ἀδειάζει καί ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου ἀπό ὅλη τή βρωμιά πού ἔχει μέσα της. Νά φύγουν οἱ ἐγωισμοί, οἱ ὑπερηφάνειες, οἱ ἀμετανοησίες, νά φύγει ἡ σκληροκαρδία, τό σκοτάδι· ὅλα ἐκεῖνα πού δέν εἶναι τοῦ Θεοῦ, πού εἶναι τῆς ἁμαρτίας, τοῦ διαβόλου. Μετάνοια εἶναι αὐτό: συναισθάνεσαι ὅτι αὐτό τό ὁποῖο ἔκανες εἶναι ἁμαρτία, ὅτι δέν τό θέλει ὁ Θεός, τό ἐξομολογεῖσαι καί τό κόβεις πλέον μέ τό μαχαίρι.

Σήμερον ἡ χάρις καρπογονεῖν ἀπάρχεται, μᾶς λέει σήμερα ἡ Ἐκκλησία. Κανείς δέν εἶναι λιγότερο χαριτωμένος, λιγότερο μέσα στό σχέδιο τοῦ Θεοῦ καί στόν δρόμο τῆς σωτηρίας. Σέ ὅλους ὁ Κύριος δίνει τή χάρη του. Ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος, ὅπως ἡ ἁγία Ἄννα, ἀπό πλευρᾶς ἀνθρωπίνης εἶναι ἄχαρος, φτωχός, ἄγονος, στεῖρος –ἕνα χάλι, ἄς ποῦμε– αὐτός εἶναι ἀκόμη πιό κατάλληλος γιά νά πραγματοποιηθεῖ μέσα του τό ὅλο σχέδιο τοῦ Θεοῦ. Διότι ὅλα αὐτά τά κάνει ὁ Χριστός. Ποῦ εἶναι τό πρόβλημα, ἡ δυσκολία, τή στιγμή πού, ὅσο πιό ἀδύναμος, ὅσο πιό στεῖρος εἶσαι, ὅσο περισσότερο εἶσαι ἕνα τίποτε, τόσο εἶσαι ὁ πιό κατάλληλος; Καί αὐτό, διότι τότε δέν ὑπάρχουν ἐμπόδια μέσα σου γιά νά ἁπλωθεῖ στήν ψυχή σου ἡ χάρη καί ἡ δύναμη τοῦ Θεοῦ. Σέ βοηθάει, λοιπόν, αὐτή ἡ κατάσταση· πρέπει ὅμως νά συνειδητοποιήσεις τό στεῖρο πού ἔχεις καί νά ταπεινωθεῖς. Καί –ὤ τοῦ θαύματος– γεννιέται μέσα σου ὁ Χριστός.

Θά ἀγωνιστεῖ κανείς στήν πνευματική ζωή, ἀλλά δέν σημαίνει ὅτι ὅλα θά προχωρήσουν κατά ἕναν εἰδυλλιακό τρόπο. Ὄχι. Θά πέσει κανείς, θά ξαναπέσει, θά ἀθυμήσει, θά στενοχωρηθεῖ, θά νιώσει ὅτι σάν νά μή γίνεται τίποτε, θά τοῦ ἔρθει νά τά ἀφήσει ὅλα. Δέν θά δώσει ὅμως καμιά σημασία. Θά ἐπιμένει ἐκεῖ, καθώς θά ξέρει ἐκ τῶν προτέρων ὅτι αὐτά ἔτσι ἔχουν. Ὁ Θεός θέλει νά σέ δεῖ νά ἐπιμένεις. Γιατί; Γιά νά σέ βάλει σέ στενοχώρια, γιά νά σέ βλέπει νά τυραννιέσαι; Ὄχι. Ἀλλά ἔτσι θά δείξεις ὅτι ὄντως τόν ἀγαπᾶς. Ἔτσι θά δεῖς νά γίνεται τό θαῦμα στήν ψυχή σου. Ὅπως ἔγινε καί μέ τήν ἁγία Ἄννα. Θά ἔλεγε κανείς: «Τί μπορεῖ νά περιμένει κανείς ἀπό τήν Ἄννα; Ἡ καημένη, τόσα χρόνια ζητάει, ξαναζητάει, τρέχει ἐδῶ, ἐκεῖ…» Ἀλλά αὐτή ἤλπιζε, ζητοῦσε. Ἕως ὅτου ἦρθε ὁ καρπός. Καί τί καρπός! Σάν νά γέννησε ὅλη τήν οἰκουμένη.

Ἄν περάσει μέσα στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου ἡ ἀλήθεια ὅτι ὅλα τά οἰκονομεῖ ὁ Θεός γιά τή σωτηρία μας, ἀμέσως παίρνει κανείς τή σωστή στάση, βρίσκει τόν δρόμο τοῦ Θεοῦ. Καί θά ἦταν εὐχῆς ἔργο κάθε φορά πού κάποια ἀλήθεια φθάνει στήν ψυχή μας –ὅπως ὅταν βρισκόμαστε στόν ναό, ὅπου πολλές ἀλήθειες λέγονται, καί ἡ ὅλη ἀκολουθία εἶναι γεμάτη ἀπό τίς ἀλήθειες τοῦ Θεοῦ– αὐτή ἀμέσως νά μεταφράζεται σέ ἔργο. Γιά παράδειγμα, συνειδητοποιεῖς ὅτι πρέπει μέσα σου συνέχεια νά ἔχεις ἕναν καημό, μιά εὐλάβεια, ἕνα δέος ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, μιά λαχτάρα γιά τόν Θεό. Νά ἀρχίσεις νά ἀγωνίζεσαι πάνω σ᾿ αὐτό. Μήν τό ἀφήνεις νά φύγει. Κάθε φορά παρόμοια νά κάνεις. Ἔτσι ὠφελοῦν τά πνευματικά πράγματα, οἱ συνάξεις, οἱ ἀκολουθίες, ὅλα ὅσα βλέπουμε καί ἀκοῦμε. Ὅταν δέν ἀνταποκρίνεται κανείς, εἶναι ἐπικίνδυνο τό πράγμα· συνηθίζεις. Καί ἡ συνήθεια δέν σέ ἀφήνει νά προχωρήσεις πνευματικά.

Ἡ ἁγία Θεοδώρα παρουσιάστηκε ὡς μοναχός καί συκοφαντήθηκε ὅτι πόρνευσε μέ μιά γυναίκα, κάτι πού ἦταν ἐντελῶς ἀδύνατον νά συμβεῖ. Ἀλλά πῶς τό ἀντιμετωπίζει! Δέν λέει: «Δέν μοῦ ἔφταναν τά ἄλλα βάσανα, μοῦ ἦρθε καί αὐτό καί τί θά κάνω». Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ σάν νά ἔχει μέσα του ἕναν μυστικό κώδικα, καί καταλαβαίνει ὅτι «αὐτό τό ἐπιτρέπει, τό οἰκονομεῖ ὁ Θεός καί εἶναι ὅ,τι χρειάζεται γιά μένα» καί ἔτσι δέχεται τά πάντα· ὄχι μοιρολατρικά. Oὔτε παραπονεῖται οὔτε ἀντιδρᾶ οὔτε κλαίει τή μοίρα του. Τήν ἔδιωξαν ἀπό τό μοναστήρι. Καί τελικά πάλι τήν περιμάζεψαν. Καί εἶδαν, ὅταν ἐκοιμήθη, ὅτι δέν ἦταν ἄνδρας ἀλλά γυναίκα, καί ἔτσι διαπίστωσαν ὅτι σήκωσε τή συκοφαντία. Τήν ὥρα πού ἀντιμετωπίζεις σωστά τό ὅτι σέ ἀδικοῦν, σέ κατηγοροῦν, σέ συκοφαντοῦν, πάει αὐτό. Δέν ὑπάρχει γιά σένα· εἶναι ἀνύπαρκτο. Ὄχι μόνο δέν πρόκειται νά σέ βλάψει, ἀλλά ἔχει νά σοῦ προσφέρει τόσο καλό!

Ἕνας λόγος πού στά χρόνια τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης οἱ στεῖρες τό ἔφερναν βαρέως πού δέν εἶχαν παιδιά ἦταν ὅτι δέν εἶχαν τήν ἐλπίδα αὐτές νά γεννήσουν τόν Μεσσία. Ἡ ἁγία Ἄννα εἶχε αὐτόν τόν καημό καί τήν ἀξίωσε ὁ Θεός νά γεννήσει τήν Παναγία. Καί μόνο νά ἔχει κανείς καημό μέσα του ἔχει ἀξία, ἄσχετα τί θά δώσει ὁ Θεός. Μπορεῖ ἕνα ἀνδρόγυνο νά ἔχει πρόθεση, καημό πολύ νά φέρει στόν κόσμο ἕνα παιδί πού θά εἶναι τό παιδί τοῦ Θεοῦ, πού θά ὑπηρετήσει τόν Θεό, ἀλλά νά μή γίνει τελικά. Δέν χάνει τήν ἀξία του αὐτός ὁ καημός, αὐτή ἡ διάθεση. Τώρα ποῦ πραγματοποιεῖται αὐτό, ὁ Θεός τό ξέρει. Ἀντίθετα, ἕνα ἀνδρόγυνο μπορεῖ νά μή θέλει νά ἀκούσει κάτι τέτοιο, καί νά γίνει. Ὑπάρχουν ἐξαίρετα παιδιά γονέων πού ἦταν ἐντελῶς ἀντίθετοι καί ὅμως τά παιδιά ἀφιερώθηκαν στόν Θεό. Καί ὑπάρχουν ἄλλα παιδιά πού εἶχαν καημό οἱ γονεῖς νά γίνει κάτι τέτοιο, καί δέν ἔγινε. Αὐτά εἶναι μυστήρια τοῦ Θεοῦ.