Ἀγαπητές ἐν Χριστῷ ἀδελφές μου,

«Χριστός γεννᾶται δοξάσατε…».

Μέ χαρά, πολλή χαρά καί μέ αὐτή τή δοξολογική διάθεση ἄς προσπαθήσουμε νά προσεγγίσουμε φέτος τό συγκλονιστικό μυστήριο τῆς Οἰκονομίας τοῦ Θεοῦ. Τό μυστήριο τῆς κατά σάρκα γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ μας, πού Θεός ὤν, ἔγινε κατά πάντα ἄνθρωπος, γιά νά κάνει τόν ἄνθρωπο θεό! «Αὐτός γάρ ἐνηνθρώπησεν, ἵνα ἡμεῖς θεοποιηθῶμεν», ὅπως μᾶς λένε οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας.

Καί τό κίνητρο τῆς ἐνανθρωπήσεως δέν ἦταν ἄλλο, ἀπό τήν ἀσύλληπτη γιά τή δική μας διάνοια ἀγάπη Του, καί αὐτό τό μάθημα καί παράδειγμα ὀφείλουμε καί ἐμεῖς νά ἀκολουθήσουμε. Ὅπως δηλαδή ὁ Κύριος ἐκένωσεν ἑαυτόν ἀπό τή θεότητα, γιά νά γίνει ἄνθρωπος, ἔτσι καί ἐμεῖς ὀφείλουμε νά κενώσουμε τόν ἑαυτό μας ἀπό τήν ἁμαρτία, ἀπό τή ματαιότητα καί τήν ἀλαζονία, γιά νά προσλάβουμε τή φοβερή δωρεά τῆς θεότητος.

Ἀγαπητές μου ἐν Χριστῷ ἀδελφές, χαίρετε.

Καθώς βαδίζουμε πρός τή Μητρόπολη τῶν ἑορτῶν, τά ἅγια Χριστούγεννα, ἤθελα νά σᾶς ἀπευθύνω καί φέτος ἕναν ἁπλό χαιρετισμό καί νά κρατήσουμε ὅλες βαθιά στίς καρδιές μας ἕνα μήνυμα χαρᾶς καί εὐγνωμοσύνης πρός τόν ἅγιο Θεό μας.

Ὅπως καί νά ἔρθουν τά πράγματα, τά ἄνω κάτω νά γυρίσουν, ἡ γῆ καί ὁ οὐρανός νά κολλήσουν, δέν ἔχουμε νά φοβηθοῦμε τίποτε, γιατί ὁ Χριστός κυβερνάει τόν κόσμο. Ὁ κοσμοκράτωρ τοῦ αἰῶνος τούτου ποτέ δέν θά μποροῦσε νά φέρει τήν ἀνθρωπότητα σ᾿ αὐτή τή σύγχυση καί τήν ἀναταραχή, ἄν δέν ἔδινε πρῶτα ὁ Κύριος τήν ἄδειά του. Καί τήν ἔδωσε ἀκριβῶς ἀπό ἀγάπη στά πλάσματά του, γιατί θέλει μέ ὅλους τούς τρόπους νά μᾶς λυτρώσει ἀπό τήν ἁμαρτία.

Ἡ ἀνθρωπότητα περίμενε τόν λυτρωτή, ἀλλά ὄχι ὅπως αὐτός ἦρθε

Ὁ Κύριος ἦρθε στή γῆ, ἔγινε ἄνθρωπος περίπου πρίν ἀπό δύο χιλιάδες χρόνια, καί ἀπό κάποια πλευρά δέν χρειάζεται τίποτε ἄλλο ὁ ἄνθρωπος, παρά νά αἰσθάνεται ὅλα αὐτά τά ὁποῖα ἑορτάζουμε, ὅλα αὐτά τά ὁποῖα λέγονται, ψάλλονται.

Εἶναι πάρα πολύ μεγάλη ὑπόθεση τό ὅτι τά ἔκανε ὁ Θεός ὅλα αὐτά γιά μᾶς, καί μᾶς ἀξιώνει νά τά προσεγγίζουμε, νά τά δεχόμαστε, νά τά γευόμαστε. Κάθε λέξη πού λέγεται, κάθε φράση πού ψάλλεται, ὅλα εἶναι παράδεισος. Ὅλα εἶναι ὅ,τι χρειάζεται, γιά νά ξεπεράσουμε τόν ἑαυτό μας, τό κατεστημένο μας, τό εἴδωλό μας, γιά νά ξεπεράσουμε ὅλη αὐτή τήν ἀνθρώπινη ἀθλιότητα, στήν ὁποία μόνοι μας καταδικάσαμε τόν ἑαυτό μας, καί νά βρεθοῦμε ἔτσι στή βασιλεία τοῦ Θεοῦ, σέ κοινωνία μέ τόν Θεό.

Τί ἄλλο θέλει ὁ ἄνθρωπος γιά πάντα;

Πλεῖον ὧδε· πλεῖον!

Πολύ εὐλογημένη εἶναι αὐτή ἡ νύχτα, ἀδελφοί μου. Μᾶς ἀξίωσε ὁ Θεός ἀκόμη μιά φορά νά βρεθοῦμε στόν ναό του, μέσα στή λατρεία, μέσα στό μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας.

Καθώς θά προσέλθουμε τώρα νά κοινωνήσουμε τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ, μᾶς ἀξιώνει ὁ Θεός ὄντως νά τόν συναντήσουμε. Ἄν ἐπιτρέπεται νά πῶ, νά τόν συναντήσουμε περισσότερο ἤ, καλύτερα, πολύ-πολύ περισσότερο ἀπό τούς ποιμένες, οἱ ὁποῖοι εἶδαν τούς ἀγγέλους νά ἀνεβαίνουν, νά κατεβαίνουν καί νά ψάλλουν Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καί ἐπί γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία. Οἱ ὁποῖοι ποιμένες ἄκουσαν ἀπό τόν ἄγγελο: Μή φοβεῖσθε· ἰδού εὐαγγελίζομαι ὑμῖν χαράν μεγάλην, ἥτις ἔσται παντί τῷ λαῷ, ὅτι ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον σωτήρ, καί πῆγαν στή Βηθλεέμ καί μέσα στή φάτνη εἶδαν τόν Κύριο καί τόν προσκύνησαν. Πλεῖον ὧδε· πλεῖον! Δέν μᾶς ἀξιώνει ὁ Θεός ἁπλῶς νά περάσουμε ἀπό τή Βηθλεέμ, νά περάσουμε ἀπό τό σπήλαιο, ἀπό τή φάτνη νά δοῦμε καί νά προσκυνήσουμε, ἀλλά μᾶς ἀξιώνει νά γίνουμε κοινωνοί τοῦ Σώματός του καί τοῦ Αἵματός του· θείας κοινωνοί φύσεως, κατά τόν ἀπόστολο Πέτρο.

Ὁ Θεός γίνεται ἄνθρωπος, γιά νά γίνει θεός ὁ ἄνθρωπος[1]

Ἐξαρτᾶται ἀπό μᾶς, ἀδελφοί μου, ἐάν θά γίνουμε κοινωνοί ὅλων αὐτῶν πού ἔχουμε μέσα στή λατρεία, μέσα στό μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας. Τά θεῖα πράγματα δέν μπορεῖ κανείς νά τά πλησιάζει ὅπως-ὅπως. Καί μακριά κανείς νά εἶναι ἀπό τά θεῖα πράγματα εἶναι κακό μεγάλο καί κοντά νά εἶναι, ἐάν δέν εἶναι ὅπως πρέπει, εἶναι ἐπίσης κακό. Ὁ Θεός ἔπλασε τόν Ἀδάμ μέ σκοπό νά γίνει ὅμοιος μέ τόν Θεό, καί ὁ Ἀδάμ τά ἔκανε θάλασσα. Ζήτησε νά γίνει ὅμοιος μέ τόν Θεό, ἀλλά ἔτσι ὅπως τό ζήτησε, ὄχι μόνο δέν τό ἔλαβε, ἀλλά ἔπεσε ὑπό τήν ἐξουσίαν τοῦ διαβόλου. Δέν ἔπεσε ἁπλῶς στήν ἁμαρτία, ἀλλά καί ὑπό τήν ἐξουσίαν τοῦ διαβόλου.

Ἀπό κάποια πλευρά ἡ ἑορτή τῆς Ἀναλήψεως τοῦ Κυρίου εἶναι ἡ πανηγυρικότερη, ἡ ἑορταστικότερη ἑορτή, εἶναι αὐτή πού κρύβει ὅλα τά μυστικά. Δέν ξέρω πῶς νά μιλήσω. Μοῦ ἔρχεται νά πῶ: Νά ᾿χαμε πίστη! Καί ὁ Θεός δίδει πίστη σ᾿ ἐκείνους πού ὄντως θέλουν νά ἔχουν πίστη. Ἑπομένως θά εὐχόμασταν αὐτή τήν ὥρα νά γεννιόταν μέσα μας αὐτός ὁ πόθος, αὐτή ἡ ἐπιθυμία νά ἔχουμε πίστη, ὁπότε θά μᾶς τή δώσει ὁ Θεός. Νά ᾿χαμε πίστη ἀκριβῶς γιά νά δοῦμε ὅλα αὐτά πού ἔκανε ὁ Θεός, ὁ Κύριος, καί πού κατά κάποιο τρόπο τελειώνουν μέ αὐτή τήν ἑορτή.

Ὁ τελικός σκοπός εἶναι ἡ αἰώνια κοινωνία μας μέ τόν Θεό

Αὕτη ἡ ἡμέρα ἥν ἐποίησεν ὁ Κύριος ἀγαλλιασώμεθα καί εὐφρανθῶμεν ἐν αὐτῇ. Γνωρίζουμε πολύ καλά ὅτι ὁ Θεός ἔπλασε τούς ἀγγέλους, τά οὐράνια λογικά ὄντα, ἔπλασε καί τούς ἀνθρώπους, τά ἐπίγεια λογικά ὄντα. Καί τό ἔκανε αὐτό, γιά νά ἀπολαμβάνουν αἰώνια καί πολλά ἄλλα λογικά ὄντα μαζί μέ τόν Θεό τή δόξα του, τήν ὅλη εὐφροσύνη καί ἀγαλλίαση πού ἔρχεται στά πλάσματά του, στά κτίσματά του, πού ἀνάμεσά τους εἶναι καί ὁ ἄνθρωπος. Καθώς ἀκριβῶς ὁ Θεός ἔπλασε τόν ἄνθρωπο κατ᾿ εἰκόνα ἀλλά καί καθ᾿ ὁμοίωσίν του, ὄντως ἡ ὅλη χάρις τοῦ Θεοῦ, ἡ ὅλη δόξα του, αὐτή ἡ θεϊκή δύναμη, πού κάνει τόν ἄνθρωπο νά εἶναι ἐν εὐφροσύνῃ καί ἐν χαρᾷ, περνάει ἀπό τόν Θεό στόν ἄνθρωπο.

Ὁ πολύ εὔκολος καί σύντομος δρόμος πρός τόν Χριστό

Ἄσχετα τί κάνει ὁ καθένας μας καί πῶς ἀνταποκρινόμαστε, θά μπορούσαμε νά ποῦμε ὅτι τά πράγματα ὅσο πᾶνε καί στενεύουν. Στενεύουν, μέ τήν ἔννοια ὄχι γιατί εἶναι αὐτά καθ᾿ ἑαυτά τά πράγματα δύσκολα καί βαριά…Ὄχι. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος εἶπε: «ὁ γάρ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστιν» καί ὁ μαθητής του πάλι φωτιζόμενος ἀπό τό Πνεῦμα τό Ἅγιον λέει: «αἱ ἐντολαί αὐτοῦ βαρεῖαι οὐκ εἰσίν». Στενεύουν λοιπόν ὄχι ἐπειδή αὐτά καθ᾿ ἑαυτά τά πράγματα εἶναι δύσκολα, δυσβάστακτα, ἀλλά διότι λίγο-λίγο, λίγο-λίγο, τά διάφορα ἄλλοθι πού ἔχει κανείς καταρρίπτονται, ἀποδεικνύονται ψεύτικα καί τελικά καλεῖται κανείς νά παραδεχθεῖ τήν ἀλήθεια.

Ὁ Θεός μας εἶναι ἕνας, ἀλλά τριαδικός· μία οὐσία, ἀλλά τρεῖς ὑποστάσεις· Πατήρ, Yἱός καί Ἅγιον Πνεῦμα. Τώρα, πῶς εἶναι καί τρία πρόσωπα καί ἕνας Θεός, αὐτά δέν γίνονται κατανοητά μέ τό μυαλό τοῦ ανθρώπου, καί ὡς χριστιανοί ὀφείλουμε νά τά δεχόμαστε, ὅπως τά λέει ἡ Ἐκκλησία, μέ πίστη καί ἁπλότητα. Κάποτε ὁ ἱερός Αὐγουστίνος προσπαθώντας νά καταλάβει ὅλα αὐτά, ἔκανε περίπατο στήν παραλία. Ἐκεῖ στήν ἀμμουδιά βλέπει ἕνα παιδάκι. «Τί κάνεις ἐκεῖ, παιδάκι μου;», τό ρωτάει. Καί τό παιδάκι, πού ἦταν ἄγγελος μέ τή μορφή παιδιοῦ, ἀπάντησε «νά, θά βάλω τή θάλασσα μέσα σ’ αὐτή τή λακούβα». Ὁ ἅγιος χαμογέλασε καί εἶπε. «Μά γίνεται, παιδί μου, νά βάλεις ὅλη αὐτή τή θάλασσα μέσα στή λακουβίτσα»; «Αὐτό πού θέλω νά κάνω ἐγώ, εἶναι πιό εὔκολο ἀπό αὐτό πού θέλεις νά κάνεις ἐσύ, νά χωρέσεις τήν Θεότητα μέσα στό μικρό μυαλό σου», ἀπάντησε ὁ ἄγγελος.

Ὁμιλία π. Ἰωάννου Γρίντζου, καθηγουμένου τοῦ Ἱ. Ἡσυχαστηρίου

Νά προσπαθήσουμε τώρα νά ποῦμε ὅ,τι μᾶς φωτίσει ὁ Θεός τήν ἅγια αὐτή νύκτα, πού πρωτίστως ἑορτάζουμε τήν Περιτομή τοῦ Κυρίου πού ἔγινε τήν ὀγδόη ἡμέρα ἀπό τή Γέννησή του. Ἑορτάζουμε ἐπίσης τήν ἑορτή τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, πού εἶναι ἕνας ἀπό τούς μεγαλύτερους ἱεράρχες καί ἁγίους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἐπίσης, θέλουμε δέν θέλουμε, ἐπειδή τά ἐκκλησιαστικά ὡς πρός τό ἀνθρώπινο καί ὡς πρός τήν πραγματικότητα ἐδῶ στή γῆ, ἄς ποῦμε ἔτσι, ἀκολουθοῦν τά πολιτικά, μπαίνουμε στόν καινούργιο χρόνο. Ἡ ἀρχή τοῦ νέου ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους εἶναι τήν πρώτη Σεπτεμβρίου· δέν εἶναι αὔριο. Καί τότε γιορτάζουμε ἀναλόγως καί λέμε τά δέοντα. Ἀλλά ὅμως, ὅπως καί νά ᾿χει τό πράγμα, ἀπόψε τελειώνει ὁ παλιός ὁ χρόνος καί ἀρχίζει ἀπό τά μεσάνυκτα καί ἕνα δευτερόλεπτο ὁ καινούργιος χρόνος, τό 1998.

Θά μπορούσαμε νά ποῦμε φιλοσοφίες, θά μπορούσαμε νά ποῦμε θεωρίες, πού ἄλλη φορά τό κάναμε. Μιλήσαμε δηλαδή περί χρόνου, περί αἰωνιότητος. Καμιά φορά λέγοντας κανείς αὐτά, σάν νά ξεφεύγει ἀπό τήν πραγματικότητα. Καί μήπως ἀπόψε, αὐτή τήν ὥρα, εἶναι καλό νά μιλήσουμε ὅσο γίνεται πιό πρακτικά.

Ὁ Κύριος μέ τό ὅλο ἔργο του ἀποκαθιστᾶ τό κατ᾿ εἰκόνα

Ἑορτή σήμερα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἄν ἐπιτρέπεται νά ποῦμε, ὅπως ὁ Θεός ὅταν ἔπλασε τόν ἄνθρωπο, δέν τόν ἔπλασε ἁπλῶς κατ᾿ εἰκόνα του, ἀλλά ἔδωσε σ᾿ αὐτόν καί τή Χάρι του _ὁ ἄνθρωπος εἶναι κατ᾿ εἰκόνα Θεοῦ, ἀλλά ὡς κτίσμα· ὅμως ὁ Θεός τοῦ ᾿δωσε καί τήν ἄκτιστη Χάρι_ ἔτσι τώρα πού ὁ Χριστός ἦρθε νά ἀναδημιουργήσει τόν ἄνθρωπο καί νά ἀναπλάσει τόν ἄνθρωπο, ἀποκαθιστᾶ τό κατ᾿ εἰκόνα πού ἀμαύρωσε ἡ ἁμαρτία.

Ἡ γιορτή τῆς Πεντηκοστῆς ἀπό κάποια πλευρά εἶναι ἡ μεγαλύτερη

Σήμερα εἶναι ἡ γιορτή τῆς Πεντηκοστῆς. Μεγάλη ἑορτή. Τρόπον τινά ὅλες οἱ γιορτές καταλήγουν σ᾿ αὐτήν ἐδῶ τήν γιορτή, ὅπως καί στήν γιορτή πού ἔχουμε τήν προσεχή Κυριακή, τῶν Ἁγίων Πάντων. Διότι ὅλα ὅσα ἔκανε ὁ Θεός _πού ἦρθε καί πού ἔγινε ἄνθρωπος καί σταυρώθηκε καί ἀναστήθηκε_ τά ᾿χουμε γιά νά ᾿ρθει στή συνέχεια τό Πνεῦμα τό Ἅγιο, νά ἁγιάζει τούς πιστούς, νά ἁγιάζει τίς ψυχές. Αὐτός εἶναι ὁ ἀπώτερος σκοπός. Καί ἀκριβῶς γι᾿ αὐτόν τόν λόγο ἡ γιορτή ἡ σημερινή εἶναι ἀπό κάποια πλευρά ἡ μεγαλύτερη ἑορτή.

Τό δοξαστικό πού ἀκούσαμε σήμερα στούς αἴνους τῆς ἑορτῆς τῆς Ἀναλήψεως, μέ λίγες φράσεις, μέ λίγες λέξεις παρουσιάζει τό ὅλο ἔργο τοῦ Χριστοῦ. Λέγει τό δοξαστικό: «Ἐτέχθης ὡς αὐτός ἠθέλησας, ἐφάνης ὡς αὐτός ἠβουλήθης, ἔπαθες σαρκί ὁ Θεός ἡμῶν· ἐκ νεκρῶν ἀνέστης πατήσας τόν θάνατον, ἀνελήφθης ἐν δόξῃ ὁ τά σύμπαντα πληρῶν καί ἀπέστειλας ἡμῖν Πνεῦμα θεῖον, τοῦ ἀνυμνεῖν καί δοξάζειν σου τήν θεότητα».Τό δοξαστικό περιλαμβάνει καί τά τῆς Ἀναλήψεως πού γιορτάζουμε ἀπόψε, ἀλλά καί τήν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Θά λέγαμε ὅτι λείπει ἀπό τό τροπάριο ἡ Δευτέρα Παρουσία.

Ἀπόψε γίνεται ἡ ἀπόδοση τῆς μεγαλύτερης ἑορτῆς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἡ ἀπόδοση τῆς ἑορτῆς τῆς Ἀναστάσεως. Καί πρίν ποῦμε ὅ,τι ἄλλο, ἄς ἐπιτραπεῖ νά ἀναφέρουμε ἀκόμη μία φορά, ὅτι πρίν περίπου τριάντα χρόνια, μιά τέτοια νύχτα, πού κάναμε ἀγρυπνία ἐπί τῇ ἀποδόσει τῆς ἑορτῆς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στόν ἱερό ναό τῆς Παναγούδας, ὁ ἀναστάς Κύριος πέρα ἀπό τό ὅτι μᾶς εὐλόγησε ἐκεῖνο τό βράδυ, νά γευθοῦμε ἀκόμη μία φορά τήν ἑορτή τῆς Ἀναστάσεως, μᾶς ἐφώτισε νά σκεφθοῦμε ὅτι ἀπ᾿ ἐκεῖ καί ἔπειτα θά μπορούσαμε νά κάνουμε ἀγρυπνίες συχνά καί μάλιστα ὄχι ὁλονύκτιες, πού δέν ἦταν εὔκολο νά παρακολουθοῦν ἐργαζόμενοι χριστιανοί, μᾶς ἐφώτισε νά κάνουμε τίς σύντομες ἀγρυπνίες, πού συνεχίζονται καί σήμερα.

Ὁ πολύ εὔκολος καί σύντομος δρόμος πρός τόν Χριστό

Ἄσχετα τί κάνει ὁ καθένας μας καί πῶς ἀνταποκρινόμαστε, θά μπορούσαμε νά ποῦμε ὅτι τά πράγματα ὅσο πᾶνε καί στενεύουν. Στενεύουν, ὄχι γιατί εἶναι αὐτά καθ᾿ ἑαυτά τά πράγματα δύσκολα καί βαριά…Ὄχι. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος εἶπε: «ὁ γάρ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστιν» καί ὁ μαθητής του πάλι φωτιζόμενος ἀπό τό Πνεῦμα τό Ἅγιον λέει: «αἱ ἐντολαί αὐτοῦ βαρεῖαι οὐκ εἰσίν». Στενεύουν λοιπόν ὄχι ἐπειδή αὐτά καθ᾿ ἑαυτά τά πράγματα εἶναι δύσκολα, δυσβάστακτα, ἀλλά διότι λίγο-λίγο, λίγο-λίγο, τά διάφορα ἄλλοθι πού ἔχει κανείς καταρρίπτονται, ἀποδεικνύονται ψεύτικα καί τελικά καλεῖται κανείς νά παραδεχθεῖ τήν ἀλήθεια.

Νά θυμηθοῦμε, νά σκεφτοῦμε, νά προσευχηθοῦμε…

Πρίν ποῦμε ὁτιδήποτε ἄλλο, καθώς ἡ ἑορτή αὐτή σύν τοῖς ἄλλοις εἶναι καί ὁ ἁγιασμός τῶν ὑδάτων, καί φυσικά ὅλων τῶν ὑδάτων, καί ἐκείνων πού εἶναι στίς πηγές καί τῶν ὑδάτων πού εἶναι στά ποτάμια καί στίς θάλασσες, θεωρῶ σκόπιμο νά πῶ τό ἑξῆς· Καθώς θά ἁγιασθοῦν ὅλα τά ὕδατα, ὅπου θά γίνει ἡ ἀκολουθία τοῦ Μεγάλου Ἁγιασμοῦ, μέ τή ρίψη τοῦ Σταυροῦ πού εἶναι τό ἁγιασμένο ξύλο πάνω στό ὁποῖο ὁ Κύριος παρέδωκε τό πνεῦμα του, θυσίασε τόν ἑαυτό του ὑπέρ ἡμῶν, νά δώσει ὁ Θεός νά ἔχει ὁ ἁγιασμός τῶν ὑδάτων αὐτή τή φορά καί ἄλλο ἀποτέλεσμα, καθώς στήν κοντινή μας θάλασσα συμβαίνουν ἤ μπορεῖ νά συμβοῦν πολλά καί ἀπό ἀέρος καί ἀπό θαλάσσης.

Ἡ ὥρα εἶναι ἕνδεκα. Σέ μία ὥρα θά περάσουμε στόν καινούργιο χρόνο. Ἀφήνουμε τόν παλαιό καί περνοῦμε στόν καινούργιο. Ὅπως εἴπαμε χθές τό βράδυ, καλό εἶναι ἐμεῖς οἱ χριστιανοί νά μή βιαζόμαστε νά περάσει ὁ χρόνος, γιά νά ἔλθει ὁ ἄλλος, ὅπως κάνουν συνήθως οἱ ἄνθρωποι τοῦ κόσμου αὐτοῦ, πού δέν ξέρουν καί κάνουν ὅ,τι τούς ἔρθει.

Γιά μᾶς βέβαια δέν ὑπάρχει στήν οὐσία τέλος ἑνός χρόνου καί ἀρχή ἄλλου χρόνου, ἀλλά κι ἄν τό πάρουμε ἔτσι, ὁ ἀπερχόμενος χρόνος δέν εἶναι πάντοτε χρόνος πού πρέπει νά θέλουμε νά φύγει ὅσο τό δυνατό γρηγορότερα, ἀλλά εἶναι ἕνας χρόνος κι αὐτός τοῦ Θεοῦ, ὅπως θά εἶναι κι ὁ ἄλλος πού θά ἔρθει. Καί ὁ Θεός, ὅσο κι ἄν ἐμεῖς δέν ἀξιοποιοῦμε τόν χρόνο, φροντίζει νά κάνει ἔτσι τά πράγματα, ὥστε νά ἀξιοποιοῦμε τόν χρόνο καί νά εὐλογούμεθα.

Ἐξαρτᾶται ἀπό μᾶς, ἐάν θά γίνουμε κοινωνοί ὅλων αὐτῶν πού ἔχουμε μέσα στή λατρεία, μέσα στό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Τά θεῖα πράγματα δέν μπορεῖ κανείς νά τά πλησιάζει ὅπως ὅπως. Καί μακριά κανείς νά εἶναι ἀπό τά θεῖα πράγματα εἶναι κακό μεγάλο καί κοντά νά εἶναι, ἐάν δέν εἶναι ὅπως πρέπει, εἶναι ἐπίσης κακό. Ὁ Θεός ἔπλασε τόν Ἀδάμ μέ σκοπό νά γίνει ὅμοιος μέ τόν Θεό, καί ὁ Ἀδάμ τά ἔκανε θάλασσα. Τό ζήτησε νά γίνει ὅμοιος μέ τόν Θεό ἀλλά ἔτσι ὅπως τό ζήτησε, ὄχι μόνο δέν τό ἔλαβε, ἀλλά ἔπεσε ὑπό τήν ἐξουσίαν τοῦ διαβόλου. Δέν ἔπεσε ἁπλῶς στήν ἁμαρτία, ἀλλά καί ὑπό τήν ἐξουσίαν τοῦ διαβόλου.

Ὅπως θά γνωρίζετε, ἡ σημερινή ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ τιμίου Σταυροῦ θεωρεῖται ὡς μιά δεύτερη Μεγάλη Παρασκευή, καί γι᾿ αὐτό ἡ Ἐκκλησία θέσπισε αὐστηρή νηστεία.

Ὁ Σταυρός εἶναι τό σύμβολο τῆς σωτηρίας μας

Ὁ τίμιος Σταυρός βρέθηκε στίς 6 Μαρτίου. Ἐπειδή ὅμως τόν Σεπτέμβριο θά γίνονταν τά ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως, θεώρησε καλό ὁ Πατριάρχης νά συνδεθεῖ ἡ Ὕψωσις τοῦ τιμίου Σταυροῦ μέ τά ἐγκαίνια τοῦ ναοῦ. Τά ἐγκαίνια, ὅπως ξέρετε, τά ἑορτάζουμε στίς 13 Σεπτεμβρίου καί στίς 14 εἶναι ἡ ἑορτή τῆς Ὑψώσεως.

Ὅπως γνωρίζετε, τήν 1η Σεπτεμβρίου ἀρχίζει τό ἐκκλησιαστικό ἔτος. Δηλαδή ἀπό ἐκκλησιαστικῆς ἀπόψεως τήν 1η Σεπτεμβρίου ἔχουμε πρωτοχρονιά. Εὔχομαι ὅλοι, καθώς μπαίνουμε στή νέα ἐκκλησιαστική χρονιά, νά βάλουμε μιά ἀρχή, ἀλλά ἀρχή ἀληθινή.

Μιά προφητεία

Θά ἀναφερθῶ λίγο στά λόγια πού ἀκούσαμε προηγουμένως στήν εὐαγγελική περικοπή,1 στά ὁποῖα καί ἄλλη φορά ἔχουμε ἀναφερθεῖ, ἀλλά δέν ἐξαντλοῦνται αὐτά τά λόγια. Ἡ εὐαγγελική περικοπή εἶναι ἀπό τό κατά Λουκᾶν εὐαγγέλιο, καί θά ἀναφερθοῦμε στά λόγια ἀπό τόν προφήτη Ἠσαΐα,2 τά ὁποῖα ἀνέγνωσε ὁ Χριστός στήν ἰδιαιτέρα του πατρίδα, τή Ναζαρέτ, καί, ὅπως εἶπε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος, ἀναφέρονται στό πρόσωπό του. Στήν προφητεία αὐτή γίνεται λόγος γιά τό τί ἦρθε ὁ Χριστός νά κάνει στόν κόσμο, καί μάλιστα ὁμιλεῖ ὁ ἴδιος ὁ Χριστός γιά τόν ἑαυτό του: Πνεῦμα Κυρίου ἐπ ̓ ἐμέ, οὗ εἵνεκεν ἔχρισέ με. Ὁ Χριστός εἶναι ὁ ἀπεσταλμένος τοῦ Θεοῦ, εἶναι αὐτός πού ὡς ἄνθρωπος εἶναι χρισμένος μέ τό Πνεῦμα Κυρίου. Καί αὐτός εἶναι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος θά κάνει ἀκριβῶς τό ἔργο τό ὁποῖο χρειάζονται οἱ ἄνθρωποι.

Ἑορτάζουμε τή μεγάλη δεσποτική ἑορτή τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος. Ὅπως γνωρίζουμε, ὄχι μόνο ὑπάρχουν ἤ καί κτίζονται ναοί ἀφιερωμένοι στή Μεταμόρφωση, ἀλλά καί μοναστήρια ἐπίσης ἀφιερώνονται στή Μεταμόρφωση τοῦ Κυρίου, γιατί βαθύτερα ἡ κάθε ἀνθρώπινη ψυχή αὐτό ἐπιθυμεῖ, νά μεταμορφωθεῖ. Τό ἔργο τοῦ Θεοῦ αὐτό εἶναι: Τρέχει νά βρεῖ τόν ἁμαρτωλό ἄνθρωπο, γιά νά τόν μεταμορφώσει· δηλαδή νά κάνει τόν ἄνθρωπο ὅ,τι εἶναι καί ὁ ἴδιος ὁ Θεός. Δέν ὑπάρχει ἄλλο ἀνώτερο καί ὑψηλότερο ἀπό τό νά γίνει κανείς ὅπως εἶναι ὁ Χριστός. Αὐτό δέν εἶναι ἁπλῶς μιά ἐπιδίωξη. Ὁ σκοπός γιά τόν ὁποῖο ἔγινε ὁ ἄνθρωπος, εἶναι νά θεωθεῖ· αὐτή εἶναι ἡ μεταμόρφωση τοῦ ἀνθρώπου.

Ἤδη ἀπό σήμερα, Κυριακή πρό τῆς Χριστοῦ γεννήσεως, μέ τήν εὐαγγελική περικοπή πού ἀκούσαμε πληροφορούμεθα γιά τό μεγάλο αὐτό γεγονός τῆς γεννήσεως τοῦ Κυρίου.

Ὁ ἀρχάγγελος βεβαιώνει τήν Μαρία, τήν Παναγία, ὅτι αὐτό τό παιδί πού θά γεννηθεῖ εἶναι ἐκ Πνεύματος Ἁγίου. Βεβαιώνει καί τόν Ἰωσήφ ὁ ὁποῖος παραξενεύτηκε, ὅταν εἶδε τήν μνηστή του χωρίς νά ἔχει καμία, ὅπως λέει ἐδῶ, συζυγική ἐπαφή νά εἶναι ἔγκυος καί ἐθορυβήθη. Τοῦ λέει λοιπόν ὁ ἄγγελος «κατ᾿ ὄναρ· μὴ φοβηθῇς παραλαβεῖν Μαριὰμ τὴν γυναῖκά σου· τὸ γὰρ ἐν αὐτῇ γεννηθὲν ἐκ Πνεύματός ἐστιν Ἁγίου» (στ. 20).

Ἐκεῖνο πού θέλω νά πῶ στήν ἀγάπη σας αὐτή τήν ὥρα, εἶναι ὅτι ἀληθῶς ὁ Κύριος ἀνέστη, ἀδελφοί μου, καί ἀληθῶς ἀνέστη, γιά νά ἀναστηθοῦμε ἐμεῖς καί νά γίνει σ᾿ ἐμᾶς καί ἡ πρώτη ἀνάσταση καί ἡ δεύτερη. Τώρα, ὅσο εἴμαστε σ᾿ αὐτόν τόν κόσμο, ἀνασταίνεται ἡ ψυχή πού εἶναι νεκρή ἀπό τήν ἁμαρτία καί μετά τή ζωή αὐτή ἀνασταίνεται γιά τήν αἰώνια ζωή.