Κουβαλᾶμε ἕνα στίγμα ἐπάνω μας

Σάν αὔριο, 29 Μαΐου, πού εἶναι ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Θεοδοσίας, ἔγινε ἡ ἅλωση τῆς Πόλεως. Αὐτῆς τῆς ἁγίας ὁσιομάρτυρος Θεοδοσίας ὑπάρχει ναός στήν Κωνσταντινούπολη, πού σώζεται καί μέχρι σήμερα, καί μάλιστα, θά ἔλεγα, ἀπείραχτος, ἀλλά εἶναι τζαμί. Τό βράδυ ἐκεῖνο πού ἔγινε ἡ ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἀπό 28 πρός 29 –σάν ἀπόψε δηλαδή– καί μπῆκαν οἱ Τοῦρκοι, γιόρταζε ὁ ναός καίγι᾿ αὐτό ἦταν στολισμένος μέ τριαντάφυλλα. Γιά τόν λόγο αὐτόν οἱ Τοῦρκοι τόν ὀνόμασαν Γκιούλ τζαμί, καί εἶναι γνωστή ἡ ἐκκλησία αὐτή μέχρι σήμερα ὡς Γκιούλ τζαμί καί ὄχι ὡς ναός τῆς ἁγίας Θεοδοσίας. Καί θά λέγαμε τώρα ὅτι καί ἡ ἁγία εἶναι συνδεδεμένη μέ τήν ἡμέρα αὐτή, ἀλλά καί ὁ ναός της καί ἡγιορτή της εἶναι συνδεδεμένα μέ τήν ἡμέρα αὐτή. Καί ἰδού ἀπόψε εἴμαστε σ᾿ αὐτή τή βραδιά, πού ἔγινε ἡἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως.

Ἡ Ἐκκλησία μας, ἀδελφοί μου, τήν ἁγία αὐτή περίοδο πού διανύουμε, μέ ὅλα αὐτά πού ψάλλουμε καί ἀναγινώσκουμε στίς ἀκολουθίες, μᾶς καλεῖ συνεχῶς σέ μετάνοια. Ἀκόμη περισσότερο μᾶς καλεῖ σέ μετάνοια μέ τόν Μέγα Κανόνα, πού ἔγραψε ὁ ἅγιος Ἀνδρέας ἐπίσκοπος Κρήτης, καί τόν ὁποῖο ψάλαμε χθές τό ἀπόγευμα.

Λέγαμε καί ἄλλη φορά ὅτι δέν μπορεῖ νά γίνει κανείς χριστιανός, ἄν δέν βαπτισθεῖ, καί δέν σώζεται κανείς, ἄν δέν βαπτισθεῖ. Ὁ πιστεύσας καί βαπτισθείς σωθήσεται (Μάρκ. 16, 16).

Ἡ Ἐκκλησία πίστεψε τά πράγματα ὅπως τά κήρυξε ὁ Κύριος, καί γι᾿ αὐτό καθιέρωσε τό βάπτισμα καί μάλιστα καί τόν νηπιοβαπτισμό. Ἀφοῦ γιά νά σωθεῖ κανείς πρέπει νά βαπτισθεῖ, ἕνα παιδί, ἄν φύγει ἀβάπτιστο, τί θά γίνει; Καί γι᾿ αὐτόν τόν λόγο, γιά νά μήν πεθάνει ἕνα παιδί ἀβάπτιστο, καθιερώθηκε ὁ νηπιοβαπτισμός. Δέν κάνουν καθόλου καλά οἱ γονεῖς ἐκεῖνοι πού ἀποφεύγουν νά βαπτίζουν τά παιδιά ἤ τό ἀναβάλλουν. Αὐτό εἶναι ἐπικίνδυνο, καί εἶναι μεγάλη ἁμαρτία, γι᾿ αὐτόν πού θά κάνει μιά τέτοια παράλειψη. Δηλαδή, τό νά πεθάνει ἕνα παιδί ἀβάπτιστο ἀπό ἀμέλεια τῶν γονέων εἶναι μεγάλη ἁμαρτία.

Θά ἀσχοληθοῦμε σήμερα μέ ἕνα σημείωμα πού μοῦ ἔδωσαν. Ἀναφέρεται σέ κάτι πού εἶπε ὁ π. Κλεόπας, τόν ὁποῖο συναντήσαμε στή Ρουμανία τό καλοκαίρι. Γράφει τό σημείωμα: Αὐτό πού πρότεινε ὁ π. Κλεόπας, νά γίνει δηλαδή ἀπό κοινοῦ συνεννόηση καί συμφωνία μεταξύ πνευματικοῦ καί ἐξομολογουμένου γιά τήρηση κάποιου συγκεκριμένου κανόνα, πρακτικά μπορεῖ νά ἐφαρμοσθεῖ στήν περίπτωση κάποιου πού χρόνια βλέπει ἕναν πνευματικό, ἀλλά ἴσως ποτέ δέν ἐξομολογήθηκε καθολικά καί ἀληθινά; Ἤ μήπως αὐτό ἔχει ἰσχύ καί ἐφαρμογή μόνο γιά ψυχές πού γιά πρώτη φορά πᾶνε νά συναντήσουν ἕναν πνευματικό; Μπορεῖτε νά μιλήσετε λίγο πιό συγκεκριμένα γι᾿ αὐτό;

Ἐπειδή εἶναι πολλοί –ὄχι μόνο πολλοί ἀπό σᾶς, ἀλλά καί ἄλλοι– ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι ἐξομολογοῦνται, ἀλλά πιθανόν νά μήν ἐξομολογοῦνται σωστά καί νά μήν ἔρχεται στήν ψυχή τους τό ἀποτέλεσμα πού πρέπει νά ἔλθει, μολονότι εἶναι ἐνδεχόμενο νά ἐξομολογεῖται κανείς συχνά, θά προσπαθήσουμε νά τό δοῦμε τό θέμα αὐτό, ὅσο γίνεται, ἀπό πιό κοντά καί πιό καλά.

Εἴπαμε πολλές φορές ὅτι ἔτσι ὅπως λειτουργοῦμε γενικότερα σήμερα στήν Ἐκκλησία –ἐννοῶ ἐδῶ ἔτσι ὅπως κάνουμε τά διάφορα καθήκοντά μας– μένουν κάποια κενά, καί ὅσο ἐξαρτᾶται ἀπό τόν καθένα μας, νά γεμίζουμε αὐτά τά κενά, γιατί ὅλοι θά δώσουμε λόγο στόν Θεό. Πιό συγκεκριμένα, ἔχουμε πεῖ κι ἄλλη φορά, καταρχήν ὅλοι οἱ χριστιανοί, ἄν θέλουν νά εἶναι χριστιανοί, νά ἐξομολογοῦνται, δέν γίνεται ἀλλιῶς. Μόνο κανένας χωρικός, κανένας αὐτοῦ τοῦ τύπου ἄνθρωπος δέν πλένει τό σῶμα του, δέν τό καθαρίζει, ἴσως καί ποτέ. Ἀλλά ὅλοι οἱ ἄλλοι, πού κάπως θέλουν νά ζοῦν στοιχειωδῶς μαζί μέ τούς ἄλλους ἀνθρώπους, πρέπει νά εἶναι καθαροί, καί πλένονται συχνά. Προκειμένου γιά τό σῶμα. Γιά τήν ψυχή; Πῶς τό κάνουμε αὐτό καί ἀφήνουμε ἀκάθαρτη τήν ψυχή; Οὔτε τακτοποιεῖται κανείς ἁπλῶς μέ τό νά λέει “ὅλοι εἴμαστε ἁμαρτωλοί” ἤ “εἶμαι ἁμαρτωλός”. Χρειάζεται συγκεκριμένα π.χ. γιά τό σῶμα νά πάει νά πλυθεῖ κανείς, δέν γίνεται ἀλλιῶς. Λερώθηκαν τά ἐνδύματα, βρώμισαν; Κατά συγκεκριμένο τρόπο πρέπει κανείς νά πάει νά τά πλύνει· ὄχι ἁπλῶς νά τά μουσκέψει οὔτε ἁπλῶς νά λέει ὅτι χρειάζομαι καθαρά ἐνδύματα.

Ὁμιλητής: Πάντως, θά ἤθελα νά πῶ πρῶτα ὅτι μπορεῖ νά ἐξομολογεῖται κανείς, χωρίς νά ἔχει μετάνοια. Καί αὐτό νά τό προσέξουμε. Ὅταν ὅμως ἀληθινά μετανοεῖ κανείς, εἶναι ἀδύνατον νά μήν ἐξομολογεῖται· διότι δέν σώζει τόν ἄνθρωπο αὐτή καθ᾿ ἑαυτήν ἡ μετάνοια. Ἡ μετάνοια κάνει τόν ἄνθρωπο δεκτικό τῆς συγχωρήσεως πού θά τοῦ δώσει ὁ Θεός, ἀλλά ἡ συγχώρηση αὐτή δίνεται ἀπό τήν Ἐκκλησία. Δέν εἶπε ἔτσι τυχαῖα ὁ Χριστός στούς ἀποστόλους: Λάβετε Πνεῦμα Ἅγιον· ἄν τινων ἀφῆτε τάς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς· ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται. Δέν εἶπε μόνο τό ἕνα, εἶπε καί τό ἄλλο· καί δέν τά εἶπε τυχαῖα.