{ (Ματθ. 1, 1-25) }
Ἤδη ἀπό σήμερα, Κυριακή πρό τῆς Χριστοῦ γεννήσεως, μέ τήν εὐαγγελική περικοπή πού ἀκούσαμε πληροφορούμεθα γιά τό μεγάλο αὐτό γεγονός τῆς γεννήσεως τοῦ Κυρίου.
Ὁ ἀρχάγγελος βεβαιώνει τήν Μαρία, τήν Παναγία, ὅτι αὐτό τό παιδί πού θά γεννηθεῖ εἶναι ἐκ Πνεύματος Ἁγίου. Βεβαιώνει καί τόν Ἰωσήφ ὁ ὁποῖος παραξενεύτηκε, ὅταν εἶδε τήν μνηστή του χωρίς νά ἔχει καμία, ὅπως λέει ἐδῶ, συζυγική ἐπαφή νά εἶναι ἔγκυος καί ἐθορυβήθη. Τοῦ λέει λοιπόν ὁ ἄγγελος «κατ᾿ ὄναρ· μὴ φοβηθῇς παραλαβεῖν Μαριὰμ τὴν γυναῖκά σου· τὸ γὰρ ἐν αὐτῇ γεννηθὲν ἐκ Πνεύματός ἐστιν Ἁγίου» (στ. 20).
{Ὁ Χριστός εἶναι καί ἄνθρωπος, ἀλλά γεννᾶται ἐκ Πνεύματος Ἁγίου }
Τό πρῶτο-πρῶτο πού πρέπει νά προσέξουμε, εἶναι ὅτι ὁ Κύριος, ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Μεσσίας, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, γίνεται ἄνθρωπος καί εἶναι ὅμοιος μέ κάθε ἄνθρωπο, δέν διαφέρει ἀπολύτως σέ τίποτε ἐκτός τοῦ ὅτι εἶναι ἀναμάρτητος, ἀκριβῶς διότι γεννιέται ἐκ Πνεύματος Ἁγίου.
Κάθε χριστιανός καί στίς ἡμέρες μας καί στούς μετέπειτα χρόνους καί στό παρελθόν, κάθε χριστιανός πρωτίστως καί κυρίως πρέπει νά πιστεύει ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ καί γίνεται ἄνθρωπος ὅμοιος κατά πάντα μέ τόν ἄνθρωπον, γεννᾶται ἐκ παρθένου Μαρίας ἀλλά καί ἐκ Πνεύματος Ἁγίου. Καί γι᾿ αὐτό εἶναι ἀναμάρτητος.
Πρέπει ἀπό τή σκέψη τοῦ κάθε χριστιανοῦ καί ἀπό τήν καρδιά τοῦ κάθε χριστιανοῦ κι ἀπό τήν ὅλη του πίστη, ἄς ποῦμε ἔτσι, νά λείπει ἐντελῶς-ἐντελῶς ὅποια ἄλλη ἔννοια. Ὁ Χριστός εἶναι καί ἄνθρωπος ἀλλά ἐγεννήθη ἐκ Πνεύματος Ἁγίου.
Καί φυσικά γίνεται ἄνθρωπος ὁ Θεός καί ἑνώνεται ὁ Θεός μέ τόν ἄνθρωπο στό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Καί γίνεται ὅλο αὐτό τό ἔργο ἐκ Πνεύματος Ἁγίου, γιά νά γίνει κάθε ἄνθρωπος κοινωνός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, δοχεῖον τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὥστε νά ἁγιασθεῖ ἔτσι ὁ κάθε ἄνθρωπος, νά καθαρισθεῖ, νά σωθεῖ· κάθε ἄνθρωπος ἑνωμένος μέ τόν Χριστό ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ νά χριστοποιηθεῖ καί νά λυτρωθεῖ γιά πάντα ἀπό τήν ἁμαρτία· νά γίνει τρόπον τινά καί ὁ ἄνθρωπος ἀναμάρτητος, δηλαδή νά γλυτώσει ἀπό τήν ἁμαρτία, ἐν Χριστῷ, ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ.
Καί βεβαιώνει ὁ ἄγγελος Κυρίου καθώς ὁμιλεῖ μέ τόν Ἰωσήφ «τὸ γὰρ ἐν αὐτῇ γεννηθὲν ἐκ Πνεύματός ἐστιν Ἁγίου· τέξεται δὲ υἱὸν καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν· αὐτὸς γὰρ σώσει τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν» (στ. 20-21), θά γεννήσει υἱόν καί θά τοῦ δώσεις τό ὄνομα Ἰησοῦς. Τοῦ δίδει καί ἐντολή τί ὄνομα θά δώσει, δέν προφητεύει ἁπλῶς. Καί θά πάρει αὐτό τό ὄνομα Ἰησοῦς, πού σημαίνει Σωτήρ, διότι αὐτός θά σώσει τόν λαόν αὐτοῦ ἀπό τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν.
{Δέν ὑπάρχει ἄλλος τρόπος νά σωθεῖς ἀπό τήν ἁμαρτία, παρά ἄν ῾῾γεννηθεῖς᾿᾿ ἀπό τόν Χριστό }
Τό κακό τό μεγάλο πού ἔγινε στό ἀνθρώπινο γένος εἶναι ἡ ἁμαρτία. Καί ἅπαξ καί ἁμάρτησε ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖ στόν Παράδεισο, δέν ὑπάρχει κανένας ἄλλος τρόπος νά σωθεῖ ἀπό τήν ἁμαρτία παρά μόνον αὐτός ἐδῶ ὁ τρόπος, πού ὁ ἴδιος ὁ Θεός πραγματοποιεῖ· δηλαδή ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ γίνεται ἄνθρωπος, ἑνώνεται ἡ θεότητα μέ τήν ἀνθρωπότητα, γίνονται ὅλ᾿ αὐτά ἐκ Πνεύματος Ἁγίου, καί ἔτσι ὁ Χριστός γίνεται Σωτήρ, σώζει τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν ἁμαρτία, μέ τήν ἔννοια ὅτι πλέον ὁ ἄνθρωπος _καί μέσα σ᾿ αὐτόν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι_ ὁ ἄνθρωπος ὁ ἀληθινός εἶναι ὁ Χριστός.
Ὁ πρῶτος ἄνθρωπος ἀπ᾿ τόν ὁποῖο καταγόμαστε ὅλοι εἶναι αὐτός πού ἁμάρτησε καί μᾶς μετέδωσε τήν ἁμαρτία καί δέν ὑπάρχει τρόπος νά σωθοῦμε. Ὁ δεύτερος ἄνθρωπος, ὁ ἀληθινός ἄνθρωπος πού εἶναι καί Θεός, ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ ἀναμάρτητος Κύριος, ἑνώνεται μ᾿ ἐμᾶς τούς ἁμαρτωλούς ὡσάν νά κάνει ὁ ἴδιος ἁμαρτία, ἐνῶ εἶναι ἀναμάρτητος, καί ἀναλαμβάνει τόν ἁμαρτωλό ἄνθρωπο καί τόν σώζει.
Δέν ὑπάρχει ἄλλος τρόπος νά σωθεῖ κανείς, δέν ὑπάρχει ἄλλος τρόπος νά ἐλευθερωθεῖ, νά γλυτώσει ἀπό τήν ἁμαρτία παρά αὐτός· νά ἑνωθεῖ μέ τόν Χριστό καί νά γεννηθεῖ ἀπό τόν Χριστό. Ὅπως θέλουμε δέν θέλουμε γεννηθήκαμε ἀπό τόν Ἀδάμ καί φέρουμε μέσα μας τήν ἁμαρτία, τώρα πρέπει νά θέλουμε _ἀλλιῶς δέν γίνεται_ πρέπει νά θέλουμε νά γεννηθοῦμε ἀπό τόν Χριστό γιά νά σωθοῦμε ἀπό τήν ἁμαρτία· «αὐτὸς γὰρ σώσει τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν».
Ἀπορεῖ κανείς πῶς _οἱ ἄλλοι δέν γνωρίζουν_ οἱ χριστιανοί ὅμως πῶς δέν ἔχουν καταλάβει, στίς ἡμέρες μας τουλάχιστον, ὅτι ὅλα τά δεινά, ὅλα τά κακά ὀφείλονται στήν ἁμαρτία· στήν ἁμαρτία πού ἔχουμε ὁ καθένας μέσα μας καί ὄχι ὅπως νομίζουμε καί τά βάζουμε πάντοτε μέ τούς ἄλλους· τό κακό εἶναι μέσα μας, ἡ ἁμαρτία εἶναι μέσα μας καί δέν ὑπάρχει ἄλλος τρόπος νά σωθεῖ κανείς ἀπ᾿ τήν ἁμαρτία, ἄν δέν τόν σώσει ὁ Χριστός· ἄν δέν σέ σώσει ὁ Χριστός, δέν σώζεσαι.
Καί δέν εἶναι σωτηρία, ἁπλῶς ὅτι προσπαθεῖς καί ἄς ποῦμε προσέχεις τά λόγια σου, προσέχεις κάπως τά ἤθη σου καί τά διορθώνεις. Δέν εἶν᾿ αὐτό σωτηρία. Σωτηρία εἶναι νά νιώσεις, νά αἰσθανθεῖς πλήρως, χωρίς τήν παραμικρή ἐπιφύλαξη, ὅτι χάνεσαι, χάνεσαι τελείως, βυθίζεσαι στό χάος, στήν κόλαση, χάνεσαι, ἐάν δέν σέ σώσει ὁ Χριστός. Ὄχι νά νομίζεις ὅτι ἐσύ θά σώσεις τόν ἑαυτό σου ἤ ὅποιος ἄλλος· «αὐτὸς γὰρ σώσει τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν», ὁ Χριστός.
{Ἑνώνεται ὁ Χριστός μέ τόν καθένα κατά ὁριστικό τρόπο. ῾῾Ἐμμανουήλ· Μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός᾿᾿ }
Καί γιά νά τό δοῦμε καλύτερα τό θέμα, ἄς προχωρήσουμε. «Τοῦτο δὲ ὅλον γέγονεν, ἵνα πληρωθῇ τὸ ρηθὲν ὑπὸ τοῦ Κυρίου διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος», ὅλο αὐτό ἔγινε γιά νά ἐκπληρωθεῖ ἐκεῖνο πού ἐλέχθη ἀπό τόν προφήτη, τόν προφήτη Ἠσαΐα (Βλ. Ἠσ. 7, 14)· «Ἰδοὺ ἡ παρθένος ἐν γαστρὶ ἕξει καὶ τέξεται υἱόν, καὶ καλέσουσι τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ, ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός» (στ. 22-23). Ἡ παρθένος χωρίς νά παύσει νά ᾿ναι παρθένος, θά κυοφορήσει καί θά γεννήσει υἱόν καί θά ὀνομάσουν αὐτόν τόν υἱό Ἐμμανουήλ. Καί γιά νά μή μᾶς ἀφήσει σέ ἀμφιβολία τό ἴδιο τό Εὐαγγέλιο δίνει καί τήν ἑρμηνεία «ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός»· Ἐμμανουήλ σημαίνει εἶναι μαζί μας ὁ Θεός, εἶναι μ᾿ ἐμᾶς ὁ Θεός.
Αὐτός ὁ Ἰησοῦς, ὁ Σωτήρ, ἔρχεται καί ἑνώνεται μέ τούς ἀνθρώπους ὅπως ἀκριβῶς ἑνώθηκε ἡ ἀνθρωπότητα μέ τήν θεότητα στό πρόσωπό Του. Ἑνώνεται ὁ Χριστός μέ τόν καθένα καί ἔτσι εἶναι μέ τόν καθένα, εἶναι μέ ὅλους καί ἐν μέσῳ ὅλων, ἀλλά ἑνώνεται ὅμως, μ᾿ ὅλη τή σημασία τῆς λέξεως, μέ τόν καθένα καί σώζεται ἔτσι ὁ ἄνθρωπος· μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός, ὁ Θεός εἶναι μαζί μας.
Ἄν ἀπό τό ἕνα μέρος τό κακό τό μεγάλο εἶναι ἡ ἁμαρτία, πού μᾶς ἀποκόπτει ἀπό τόν Θεό, μᾶς ἀπογυμνώνει _δέν εἶναι ἁπλῶς νά, κάπως λερώνεσαι, ἀλλά σέ κόβει ἀπό τήν ζωή, σέ κόβει ἀπό κεῖ πού ὑπάρχεις καί βυθίζεσαι στό χάος, παύεις νά ὑπάρχεις _ἄν λοιπόν ἀπό τό ἕνα μέρος τό μεγάλο κακό εἶναι αὐτό, ἀπό τό ἄλλο μέρος τό μεγάλο-μεγάλο καλό εἶναι ὅτι ὁ Χριστός εἶναι μεθ᾿ ἡμῶν. Στό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ὁ Θεός εἶναι μαζί μας· καί εἶναι μαζί μας ὁ Θεός κατά ὁριστικό τρόπο, εἶναι μαζί μας ὁ Θεός κατά τρόπο πού δέν κόβεται πιά αὐτή ἡ κοινωνία τοῦ Θεοῦ μέ τόν ἄνθρωπο, πού εἶναι ὁ Χριστός.
Ἕνεκα τοῦ σφάλματος τοῦ Ἀδάμ κόπηκε αὐτή ἡ ἐπικοινωνία του μέ τόν Θεό, τοῦ Θεοῦ μέ τόν Ἀδάμ, ἡ ἀληθινή, ἡ ἐσωτερική ἐπικοινωνία, ἡ ἐσωτερική αὐτή ἕνωση. Μέ τόν Χριστό, ἐπειδή ἀκριβῶς ὁ Χριστός εἶναι καί Θεός καί ἄνθρωπος, ὑπήκουσε καί ὑπακούει πλήρως στόν Θεό, ποτέ-ποτέ δέν θά κοπεῖ αὐτή ἡ ἐπικοινωνία. Ἔτσι ὁ Θεός εἶναι ὄντως μεθ᾿ ἡμῶν ἐν Χριστῷ. Καί ὅλο τό θέμα εἶναι στόν ἄνθρωπο τώρα νά ἔχει ἐν Χριστῷ τόν Θεό μαζί του.
{Τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιά τήν σωτηρία τοῦ ἄνθρώπου εἶναι ὅ,τι θαυμαστότερο }
Τό μεγάλο κακό εἶναι ἡ ἁμαρτία πού συνετελέσθη μέσα στόν Παράδεισο καί δέν ὑπάρχει ἄλλος τρόπος σωτηρίας παρά αὐτός ὁ τρόπος πού ὁ Θεός, ὅπως λέγεται, ὄχι μόνον σώζει τόν ἄνθρωπο ἀλλά τόν σώζει κατά θαυμαστό τρόπο· ὄχι μόνο κατέστρωσε ἄς ποῦμε σχέδιο σωτηρίας ὁ Θεός ἀλλά τό σχέδιο αὐτό εἶναι ὅ,τι θαυμαστότερο. Διότι γιά πάντα ὁ ἄνθρωπος Χριστός εἶναι ἑνωμένος μέ τόν Θεό, δέν θά κοπεῖ ποτέ αὐτό τό νῆμα, καί μένει στόν ἄνθρωπο τώρα νά ᾿ναι μέ τόν Χριστό γιά νά ᾿ναι καί μέ τόν Θεό, γιά νά ᾿ναι ἐν αὐτῷ ὁ Θεός καί νά σώζεται.
Καί μή σπεύσει κάποιος νά πεῖ ῾῾ποιά ἡ διαφορά, καί τήν πρώτη φορά θά εἶχε κανείς τά ἀγαθά τοῦ Θεοῦ, ἄν ἦταν ἑνωμένος μέ τόν Θεό, ἀλλά κόπηκε αὐτό· καί τήν δεύτερη φορά πρέπει νά ᾿μαστε ἑνωμένοι μέ τόν Χριστό γιά νά ᾿μαστε ἐν τῷ Θεῷ᾿᾿.
Τήν πρώτη φορά ἅπαξ κι ἔγινε ἡ ἁμαρτία, τέλειωσαν ὅλα· τώρα τήν δεύτερη φορά ἐπειδή ὁ ἄνθρωπος Χριστός δέν ἔπεσε, δέν ἁμάρτησε καί εἶναι πάντοτε ὁ Μονογενής Υἱός τοῦ Θεοῦ _ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι μπορεῖ νά πέσουμε, μπορεῖ ν᾿ ἁμαρτήσουμε, διότι αὐτήν τήν ὥρα κανείς εἶναι μέ τόν Χριστό ἀλλά δέν ξέρει τί θά γίνει τήν ἑπόμενη ὥρα_ κάθε φορά λοιπόν πού πιάνει κανείς τόν ἑαυτό του νά ᾿ναι πεσμένος, νά ᾿ναι ἐν ἁμαρτίαις, ἀμέσως ἄν μετανοεῖ καί ἐπιστρέφει στόν Χριστό, ἔτσι βρίσκει τόν Θεό, ἔτσι σώζεται.
Τό μεγάλο καλό λοιπόν εἶναι αὐτό· εἶναι μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός. Αὐτά δέν εἶναι λόγια, πρέπει νά τό ποῦμε μ᾿ ὅλη τή δύναμη τῆς ψυχῆς μας ὅτι ὅλο τό θέμα εἶναι κάθε ἄνθρωπος νά βρεῖ τόν Θεό, καί νά τόν βρεῖ σίγουρα τόν Θεό καί νά τόν ἔχει σίγουρα. Κι αὐτό γίνεται ὅταν εἶσαι ἐν Χριστῷ, ὅταν πιστεύεις στόν Χριστό καί μετανοεῖς καί ταπεινώνεσαι καί ὑπακούεις στόν Χριστό κι ἀγωνίζεσαι νά κάνεις τό θέλημά του.
{Τά ἀνθρώπινα στηρίγματα }
Καί θά ᾿θελα σ᾿ αὐτό τό σημεῖο, καθώς λέει ἐδῶ τ᾿ ὄνομά του εἶναι Ἐμμανουήλ, δηλαδή μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός, θά ᾿θελα νά πῶ τό ἑξῆς ἀκόμη. Βέβαια οἱ ἄνθρωποι εἶναι σέ κάποιο μέτρο χριστιανοί, εἶναι κάπως κοντά στήν Ἐκκλησία, κάπως ἄς ποῦμε ζοῦν, αἰσθάνονται μερικά πράγματα, ἀλλά πιό πολύ βέβαια, πρέπει νά τό ποῦμε αὐτό, ὁ ἄνθρωπος στηρίζεται στίς ἀνθρώπινες παρηγοριές, καί εἶναι καί θρησκευτικός, εἶναι καί χριστιανός. Καμιά φορά μάλιστα νομίζει ὅτι εἶναι καλός χριστιανός, ἀλλά ἄν προσέξει βαθύτερα, θά δεῖ ὅτι νιώθει νά εἶναι καλός χριστιανός ἤ νά μήν εἶναι, ἀνάλογα μέ τό ἄν στηρίζεται ἤ δέν στηρίζεται. Ὅταν ἔχει κανείς στηρίγματα ἀνθρώπινα, ἐγκόσμια στηρίγματα, πηγαίνουν τά πράγματα ὅπως τά θέλει, αἰσθάνεται ὡραῖα καί καλά. Κι ὅταν χάνονται αὐτά τά στηρίγματα, αὐτές οἱ ἀνθρώπινες παρηγοριές, τά χάνει ἐντελῶς. Ἐν πάσῃ περιπτώσει οἱ πολλοί χριστιανοί κάπως ἔτσι εἶναι, καί φυσικά δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι εἶναι αὐτό τό καλό κι αὐτό εἶναι τό σωστό· πρέπει νά προχωρήσουν.
Ὅμως νά ποῦμε ἐδῶ ὅτι οἱ ψυχές ἐκεῖνες πού θά πάρουν τήν ἀπόφαση νά μήν μείνουν ἔτσι ἐπιφανειακά, ἀλλά νά δώσουν τήν ψυχή τους στόν Χριστό καί ν᾿ ἀνήκουν στόν Χριστό, λίγο-πολύ σ᾿ αὐτήν τήν περίπτωση καθώς προχωρεῖ κανείς, καθώς κάνει τόν ἀγώνα, δέν μπορεῖ πιά νά αἰσθάνεται καλά μέ τίς ἀνθρώπινες παρηγοριές καί μία-μία τίς ἀποφεύγει, μία-μία τίς ξεπερνάει ἤ μόνα τους ξεπερνιοῦνται αὐτά, ἐφόσον ζητάει κανείς τόν Χριστό.
Ἐδῶ εἶναι πού ὁ ἄνθρωπος ὄχι ἅπαξ ἀλλά πολλές φορές ἴσως χρειασθεῖ ἀκριβῶς νά αἰσθανθεῖ ὅτι χάνει τόν Θεό. Τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ εἶναι Ἐμμανουήλ καί σημαίνει μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός· καί τό πᾶν εἶναι αὐτό, νά ᾿ναι μετά σοῦ ὁ Θεός, νά ᾿ναι μαζί σου ὁ Θεός. Ἀλλά ὅμως οἰκονομεῖ ὁ Θεός ἔτσι τά πράγματα νά νιώσει κανείς καλά-καλά τί θά πεῖ ὅτι δέν εἶναι μαζί σου ὁ Θεός ἤ δέν εἶσαι μαζί μέ τόν Θεό, γιά νά δεῖς τήν φτώχεια σου, νά δεῖς τό τίποτέ σου, νά δεῖς τό γκρέμισμά σου, νά δεῖς ὅτι καταστρέφεσαι, ὅτι ὑπάρχει τό χάος κάτω ἀπ᾿ τά πόδια σου· καί νά ἐπιθυμήσει κανείς, μέ ὅλη τήν ὕπαρξή του καί μ᾿ ὅλες τίς δυνάμεις του, νά ἐπιθυμήσει τόν Χριστό· νά ποθήσει τόν Χριστό καί νά αἰσθανθεῖ αὐτή τήν ἀνάγκη, τήν μεγάλη ἀνάγκη νά εἶναι ἑνωμένος μέ τόν Χριστό, νά νιώθει ὅτι εἶναι μετ᾿ αὐτοῦ ὁ Θεός, Ἐμμανουήλ τ᾿ ὄνομά Του.
Μερικοί διερωτῶνται γιατί δέν ἀγαποῦν τόν Χριστό. Ἔ, πῶς θά τόν ἀγαπήσεις, ὅταν στηρίζεσαι σ᾿ ἕνα σωρό ἄλλα πράγματα, πῶς θά τόν ἀγαπήσεις. Ἄν τολμήσεις νά τό κάνεις αὐτό, δηλαδή ὄντως ν᾿ ἀγαπήσεις τόν Χριστό, σιγά-σιγά θά φύγουν ὅλα τ᾿ ἄλλα τά στηρίγματα. Θά ὑπάρχουν γύρω σου ἀλλά δέν θά σοῦ προσφέρουν τίποτε, καί θά νιώσεις τήν φτώχεια αὐτή καί τή γύμνια αὐτή καί θά νιώσεις ὅτι χωρίς τόν Θεό μόνο σκοτάδι ὑπάρχει, χωρίς τόν Θεό μόνο χάος ὑπάρχει.
Καί τότε ἀρχίζεις κι ἀγαπᾶς τόν Χριστό, τότε ἀρχίζεις καί ποθεῖς τόν Χριστό, τότε ἀρχίζεις καί καταλαβαίνεις τί θά πεῖ ὅτι ἦρθε ὁ Χριστός κι εἶναι Ἰησοῦς τ᾿ ὄνομά του, Σωτήρ· τί θά πεῖ ἦρθε ὁ Χριστός καί τ᾿ ὄνομά του εἶναι Ἐμμανουήλ, μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός. Καί γεμίζει ἡ ψυχή ἀπό πίστη πρός τόν Χριστό, γεμίζει ἡ ψυχή ἀπό ἐλπίδα στόν Χριστό, γεμίζει ἀπό ἀγάπη στόν Χριστό, γεμίζει ἡ ψυχή ἀπό διάθεση καί νά μαρτυρήσει κανείς ἀκόμη, μόνο μή χάσει τόν Χριστό, μή χάσει τόν Θεό ἐν Χριστῷ.
Καί νά εὐχηθοῦμε ἔτσι ὁ Θεός νά μᾶς φωτίσει καί νά μᾶς βοηθήσει νά περάσουμε σ᾿ αὐτά τά βιώματα φέτος, αὐτά τά Χριστούγεννα.
22-12-1996
* Ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο «Όπως φώτισε ο Θεός»