Τοῦ ὁσίου καί θεοφόρου πατρός ἡμῶν Θωμᾶ τοῦ ἐν τῷ Μαλεῷ
Οὗτος κατά μέν τήν προτέραν ζωήν του ἔγινε περιφανής ἀπό τόν πλοῦτον καί τήν δύναμιν καί κατά βαρβάρων ἔστησε πολλά καί μέγιστα τρόπαια καί νίκας· ὕστερον δέ ποθήσας τόν Χριστόν ἀφῆκε τήν πικράν θάλασσαν τοῦ βίου καί ὑπέβαλε τόν ἑαυτόν του ὑπό τόν γλυκύν καί ἐλαφρόν ζυγόν τοῦ Χριστοῦ.
Βλέπετε, ἔχουμε στόν ἅγιο αὐτό προτέρα ζωή, ζωή πρίν γνωρίσει τόν Χριστό, καί ζωή ἀφοῦ τόν γνώρισε. Αὐτό βέβαια κυρίως ἰσχύει γιά τά χρόνια τά παλιά. Ἰσχύει γι᾿ αὐτούς οἱ ὁποῖοι ἦταν ὁτιδήποτε ἄλλο ὄχι ὅμως χριστιανοί. Καί δέν ἔχει σημασία τί βίο εἶχαν προηγουμένως· σημασία ἔχει ὅτι βρῆκαν τόν Χριστό. Τώρα σ᾿ ἐμᾶς δέν εἶναι ἔτσι ἀκριβῶς. Ἐκεῖνος πού θά γίνει χριστιανός, πρέπει νά εἶναι χριστιανός. Δέν δικαιολογεῖται ἁπλῶςνά βρεθεῖ νά εἶναι χριστιανός. Εἶναι πολύ ἄσχημο αὐτό. Καί τί θά γίνει μέ ὅλους ἐμᾶς σήμερα τούς σημερινούς χριστιανούς; Εἶναι πολύ ἄσχημο νά βαπτιστεῖς, νά εἶσαι χριστιανός, νά εἶσαι μέσα στήν Ἐκκλησία, μέσα στά μυστήρια καί τελικά, πέρα ἀπό μερικά ἔτσι τυπικά καθήκοντα πού κάνεις, νά μήν ἔχεις καμιά σχέση μέ τόν Χριστό.
Ἕνας λόγος πού εἶναι δύσκολοἐμεῖς –οἱ λεγόμενοι καλοί χριστιανοί– σήμερα νά μετανοήσουμε, γιά νά βροῦμε τόν Χριστό ἀληθινά, εἶναι καί αὐτός ὅτι δηλαδή θέλει μετάνοια φοβερή.Δέν εἶναι μόνο ὅτι νά, ἕνας χριστιανός μπορεῖ νά κάνει καί βαριές ἁμαρτίες, σοβαρές ἁμαρτίες, ὁπότε εἶναι τά πράγματα πολύ ἄσχημα, ἀλλά θέλει μετάνοια φοβερή, τρόπον τινά, μέ αἷμα. Ὅπως δηλαδή μετανοοῦσαν ὅσοι παρεξέκλιναν ἐπί τουρκοκρατίας καί ἐξισλαμίζονταν. Ἔτσι τούς συμβούλευαν καί οἱ πνευματικοί στό Ἅγιον Ὄρος: «Μόνο μέ αἷμα μπορεῖτε νά ξεπλύνετε αὐτό πού κάνατε». Καί ἔχουμε ἕνεκα τούτου πολλούς νεομάρτυρες.
Ἀπό κάποια πλευρά, κάθε χριστιανός χρειάζεται νά ἔχει μετάνοια μέ αἷμα.Δέν ἔχουμε βέβαια τώρα Τούρκους, δέν ἔχουμε ἄλλους διῶκτες, γιά νά ἔχουμε ἐλπίδα νά χύσουμε τό αἷμα μας, ἀλλά πνευματικά, νομίζω, κατά τό Δός αἷμα καί λάβε πνεῦμα–ἔτσι ἔλεγαν οἱ ἀσκητές, οἱ νηπτικοί πατέρες– ὅλοι θά πρέπει νά ματώσουμε.Βέβαια, λέγοντας Δῶσε αἷμα καί λάβε πνεῦμαδέν ἐννοοῦν ὅτι θά ματώσει κανείς σωματικά, ἀλλά, καμιά φορά πνευματικά πού ματώνει κανείς, εἶναι ἀκόμη πιό ἐπώδυνο. Ἐν πάσῃ περιπτώσει, πρέπει νά ποῦμε ὅτι ἕνας λόγος πού εἶναι δύσκολα γι᾿ αὐτούς πού εἶναι χριστιανοί, ὅπως ἐμεῖς τώρα –ἔχουμε καί τήν ἐντύπωση ὅτι εἴμαστε καί καλοί–νά μετανοήσουν εἶναι ὅτι πρέπει ὁ ἄνθρωπος νά χύσει αἷμα.
Δέν ξέρω ἄν ἰσχύει γιά ὅλους, ἀλλά γιά πολλούς πάντως ἰσχύει τό ὅτι ὁ κύριος ἐχθρός εἶναι ὁ ἑαυτός μας. Νά ξέρεις τί εἶναι ὁ Χριστός, τί σημαίνει Χριστός, νά ξέρεις τί λέει, κι ἐσύ νά εἶσαι χριστιανός βέβαια, ἀλλά ἀδιάφορος, καί μήν τυχόν ἱδρώσει τό ἀφτί σου, εἶναι πολύ ἄσχημο αὐτό· πάρα πολύ ἄσχημο. Καί τελικά φαίνεται ὅτι μέ ὅλα αὐτά πού κάνεις ὡς χριστιανός τρέφεται ὁ παλαιός ἄνθρωπος. Τρόπον τινά, ἡ ὅλη χριστιανοσύνη μας ξοδεύεται στό νά τραφεῖ ὁ παλαιός ἄνθρωπος, καί νά γίνει ἔτσι πού δέν μετανοεῖ· δέν μετανοεῖ.
Ἡ ἀποψινή ἡμέρα ἔχουμε ὅλη τήν εὐκαιρία νά εἶναι ὁρόσημο στή ζωή μας. Ὁ πρότερος βίος μας μέχρι σήμερα.Μήν ψάχνετε νά βρεῖτε βαριές ἁμαρτίες –μερικοί ἔχουν καί τέτοιες– ἀλλά αὐτή ἡ ξεραΐλα, αὐτή ἡ ἀναισθησία, αὐτή ἡ ἀδιαφορία, τό ὅτι δέν καίει μέσα μας ὁ καημός γιά τόν Χριστό δέν εἶναι μικρό πράγμα. Νά εἶναι ἡ σημερινή ἡμέρα ὁρόσημο στή ζωή μας. Ὁ πρότερος λοιπόν βίος μας μέχρι σήμερα, ἀλλά στό ἑξῆς τοῦ Χριστοῦ.
Οὗτος,λοιπόν, … ἀφῆκε τήν πικράν θάλασσαν τοῦ βίου καί ὑπέβαλε τόν ἑαυτόν του ὑπό τόν γλυκύν καί ἐλαφρόν ζυγόν τοῦ Χριστοῦ.
Λέει ὁ Κύριος: Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ᾿ ὑμᾶς … ὁ γάρ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστιν.Ὁ ζυγός εἶναι ἁπαλός, εἶναι γλυκύς. Ἀλλά γιά τούς χριστιανούς δέν εἶναι ἁπλῶς δύσκολος ὁ ζυγός. Κατά τήν ταπεινή μου γνώμη πιό πολύ μπορεῖ νά εἶναι ὅτι δέν θέλεις νά γίνεις τοῦ Χριστοῦ. Νά εἶσαι χριστιανός, ὅμως νά ἔχεις τήν ἐλευθερία σου, νά κάνεις ὅ,τι θέλεις καί ὅπως θέλεις· ὄχι ὅμως νά σηκώσεις καί νά μπεῖς στόν ζυγότοῦ Χριστοῦ.Ὅπως τό ζῶο· τό βόδι, ἐνόσω εἶναι ἐκτός ζυγοῦ, κάνει τά δικά του, ἀλλά ὅταν ὅμως τό ἑτοιμάσουν ἀπό ὅλες τίς ἀπόψεις οἱ γεωργοί καί τό βάλουν στόν ζυγό, μετά μένει ἐκεῖ, στόν ζυγό, ἕως ὅτου γηράσει. Καί ζεῖ μιά ὁμαλή ζωή, ἀλλά στόν ζυγό.
Ἐξ ὅσων καταλαβαίνω, δέν ξέρω ἄν κάνω λάθος, δέν ἀποφασίζουν οἱ χριστιανοί νά ποῦν: «Ὥς τώρα ἔτσι ζοῦσα, ἀλλά στό ἑξῆς σηκώνω τόν ἐλαφρόν καί γλυκύν ζυγό τοῦ Χριστοῦ. Πιστεύω στόν Χριστό, ἀπαρνοῦμαι τόν ἑαυτό μου, δέχομαι τόν ζυγό καί τίς ζεῦγλες στόν τράχηλό μου». Ἄν πάρεις αὐτή τήν ἀπόφαση, ὁ Χριστός θά σέ ὁδηγήσει.
Ὅθεν φορέσας τό σχῆμα τῶν μοναχῶν ἐμιμεῖτο τήν πτωχείαν τοῦ δεσπότου Χριστοῦ…
Μήν σπεύσει κάποιος καί πεῖ: «Ἐγώ δέν ἔχω τέτοια δυνατότητα». Δέν εἶναι θέμα δυνατότητος.Ὡς χριστιανός, ὅπου καί νά εἶσαι, νά ζεῖς ὡς χριστιανός. Ἕνα εἶναι τό Εὐαγγέλιο. Δέν εἶναι ἄλλο Εὐαγγέλιο γιά τούς μοναχούς καί ἄλλο γιά τούς λαϊκούς. Ἕνα εἶναι τό Εὐαγγέλιο· ἕνας εἶναι ὁ ζυγός. Ἕνας εἶναι ὁ Χριστός, ὁ ἴδιος εἶναι γιά ὅλους.
… διό καί ἠξιώθη νά ὁδηγηθῇ τήν νύκτα μέ στύλον πυρός ἀπό τόν Προφήτην Ἠλίαν, τοῦ ὁποίου ἦτο μιμητής καί ἀκόλουθος, καί διά τῆς ὁδηγίας ἐκείνου ἀνέβη ἐπάνω εἰς ἕν βουνόν, Μαλεόν ὀνομαζόμενον, ἀπό τό ὁποῖον ἐφάνη ὡς ἀστήρ λαμπρός φωτίζων τήν περίγειον καί μέ τάς προσευχάς του καί ἀγρυπνίας διαλύων τό σκότος τῆς ἁμαρτίας καί τῶν δαιμόνων.
Τί νά ποῦμε; Τί νά ποῦμε; Αἰσθάνομαι ὅτι ἐμεῖς σάν νά μή βάλαμε καθόλου ἀρχή. Ὅταν λέει κανείς τό «ἐμεῖς δέν βάλαμε ἀκόμα ἀρχή», ἐννοεῖ τόν ἑαυτό του, ἀλλά κάπου ἐκεῖ, ἴσως, εἶναι καί ἄλλοι.
Ἠξιώθη δέ ὁ ἀοίδιμος νά λάβῃ παρά Θεοῦ καί χάριν θαυμάτων, διότι βρύσιν ὕδατος διά προσευχῆς του ἀνέβλυσε, τό φῶς τῶν ὀμμάτων εἰς τυφλούς ἐχάρισε, χωλούς ἀνώρθωσε καί, ὅτε προσηύχετο, ἐφαίνετο ὡς στύλος πυρός ἀπό μακρόθεν εἰς τούς καθαρούς τήν διάνοιαν. Ταῦτα καί ἄλλα θαύματα ἐργασάμενος ἀπῆλθε πρός Κύριον ὁ μακάριος· ἀλλά καί μετά θάνατον δέν παύει καθ᾿ ἑκάστην νά λυτρώνῃ ἀπό διάφορα πάθη καί ἀσθενείας τούς μετά πίστεως προστρέχοντας εἰς τό σεπτόν αὐτοῦ καί ἅγιον λείψανον.
Τό μυαλό μας οὔτε κἄν πάει γιά τούς ἑαυτούς μας σέ τέτοιες πνευματικές καταστάσεις.Ἀλλά τουλάχιστον ἔστω στοιχειωδῶς νά ἔχουμε τή χάρη τοῦ Θεοῦ, νά εἴμαστε ἀφοσιωμένοι στόν Χριστό, νά μᾶς δίνει πόθο ὁ Κύριος, νά μᾶς κρατάει ἐκεῖ στή μαθητεία του. Ἄν δέν μπορεῖ νά μᾶς ἔχει ἐμπιστοσύνη, δέν κάνει οὔτε αὐτό.
Φτωχοί εἴμαστε, ὄχι γιατί ὡς σκέτοι ἄνθρωποι εἴμαστε φτωχοί, ἀλλά διότι δέν μᾶς ἔχει ἐμπιστοσύνη ὁ Χριστός. Ὁἄνθρωπος καί ἀναμάρτητος νά εἶναι, εἶναι πάρα πολύ φτωχός· τόσο φτωχός σάν νά εἶναι τίποτε. Ὁ Χριστόςὁ ὁποῖος ἔγινε φτωχός, ἐνῶ ἦταν πλούσιος, καί κατέβη στή γῆ ὡς πτωχός, αὐτός μᾶς πλουτίζει. Ἑπομένως, αὐτός δίνει τή χάρη, αὐτός δίνει τόν πόθο, αὐτός δίνει τήν εἰρήνη, αὐτός δίνει ἔστω τά στοιχειώδη αὐτά. Τά ἄλλα τά ὑψηλά…
Πρέπει νά μᾶς ἔχει ἐμπιστοσύνη ὁ Χριστός. Καί καταλαβαίνουμε ὅτι, ἅμαδέν ἔχεις ταπείνωση, δέν μπορεῖ νά σοῦ ἔχει ἐμπιστοσύνη. (Πῶς θά ταπεινωθεῖς ὅμως; Πῶς θά ταπεινωθεῖς, ἄν δέν πονέσεις, ἄν δέν ἀφεθεῖς στά χέρια τοῦ Κυρίου νά ἐπιτρέψει νά σπάσεις πολλές φορές τήν κεφαλή σου· ἀλλιῶςδέν ταπεινώνεσαι. Δέν γίνεται κανείς ταπεινός θεωρητικά.) Ἄν δέν ἔχεις μετάνοια, πόνο μέσα στήν ψυχή σου, πίστη, δέν μπορεῖ νά μᾶς ἔχει ἐμπιστοσύνη ὁ Κύριος. Τόσο εἶναι χαλασμένος ὁ ἄνθρωπος, εἶναι διεστραμμένος, πού δέν μπορεῖ ὁ Θεός νά σοῦ ἔχει ἐμπιστοσύνη. Ἀμέσως θά σπεύσεις νά κάνεις κακή χρήση τῆς χάριτος πού θά σοῦ δώσει. Καί εἴπαμε πολλές φορές, ὅτι αὐτό εἶναι πολύ ἐπικίνδυνο: Νά σφετερίζεσαι τή χάρη τοῦ Θεοῦ, τήν ὅποια βοήθεια τοῦ Θεοῦ, γιά νά πάρεις ἀέρα.
7-7-2005