Τῆς ἁγίας ὁσιομάρτυρος Ἀνυσίας τῆς ἐν Θεσσαλονίκῃ
Μέ τό μαρτύριο ὁλοκλήρωσε τήν ἀγάπη της πρός τόν Χριστό
Ἡ ἁγία Ἀνυσία ἔζησε καί μαρτύρησε στό τέλος τοῦ 3ου αἰώνα. Τήν ἀξίωσε ὁ Θεός νά μαρτυρήσει πολύ νέα, καί ἐκεῖνο τό ἰδιαίτερο, τό χαρακτηριστικό πού ἔχει ἡ ἁγία αὐτή εἶναι ὁ τρόπος τοῦ μαρτυρίου πού ἀξιώθηκε νά ἔχει.
Ὅπως διαβάζουμε στό συναξάρι της,[1] μίαν φοράν ἀπερχομένην εἰς τήν ἐκκλησίαν κατά τό σύνηθες συνήντησε στρατιώτης τις εἰδωλολάτρης καί ἕλλην καί πιάσας αὐτήν τήν ἔσυρεν εἰς τούς βωμούς τῶν εἰδώλων καί τήν παρεκίνει νά προσφέρῃ θυσίαν εἰς τούς δαίμονας. Ἐπειδή δέ ἡ ἁγία ὡμολόγησε Θεόν τόν Χριστόν καί ἔπτυσεν εἰς τό πρόσωπον τοῦ μιαροῦ ἐκείνου στρατιώτου, τούτου χάριν ἐθυμώθη ὁ ἀλιτήριος καί διαπερᾷ τήν πλευράν αὐτῆς μέ τήν σπάθην του. Καί οὕτως ἔλαβεν ἡ μακαρία τόν τοῦ μαρτυρίου ἀμαράντινον στέφανον.
Ἄλλος ἅγιος ἀξιώνεται νά πάθει τό ἕνα, ἄλλος ἅγιος τό ἄλλο. Μοιάζει μερικές φορές κάποιοι νά ἔχουν μεγαλύτερη εὐλογία –ὁ Θεός τά γνωρίζει αὐτά τά πράγματα– ὅπως ὁ ἅγιος Δημήτριος, πού τόν ἐλόγχευσαν ὅπως τόν Κύριο. Λόγχευσαν τόν Κύριο τόν ἴδιο. Εἷς τῶν στρατιωτῶν λόγχῃ αὐτοῦ τήν πλευράν ἔνυξε·[2] τρύπησε μέ τή λόγχη τήν πλευρά τοῦ Χριστοῦ ἕνας ἀπό τούς στρατιῶτες. Καί θεωρεῖται πολύ μεγάλη εὐλογία τό ὅτι ἀξιώθηκε καί ὁ ἅγιος Δημήτριος νά λογχευθεῖ, ὅπως καί ὁ Κύριός του.
Ἡ ἁγία Ἀνυσία χτυπήθηκε καί αὐτή μέ τό ξίφος ἐκείνου τοῦ στρατιώτη, ὁ ὁποῖος τό ἔφερε βαρέως πού ἡ ἁγία δέν ἀνταποκρίθηκε σέ ὅ,τι ἐκεῖνος ζήτησε, δηλαδή νά θυσιάσει στά εἴδωλα,[3] ἀλλά μέ γενναιότητα ἀντέδρασε, μέ γενναιότητα ἀγωνίστηκε καί ἔτσι ἀξιώθηκε νά τρυπηθεῖ ἡ πλευρά της ἀπό τό ξίφος του.
Φαίνεται –καθώς τίποτε δέν γίνεται τυχαῖα σ᾿ αὐτόν τόν κόσμο καί ἰδιαίτερα στούς ἁγίους– ὅτι ἡ ἁγία εἶχε πολλή ἀγάπη στόν Χριστό. Ἡ ἀγάπη αὐτή φυσικά τήν ὁδήγησε σ᾿ αὐτόν τόν δρόμο, ἡ ἀγάπη αὐτή τῆς ἔδωσε τή δύναμη νά μήν ἐνδώσει στήν ἀπαίτηση τοῦ στρατιώτη νά προσφέρει θυσία στά εἴδωλα, ἀλλά νά ἀγωνιστεῖ. Θά λέγαμε ἀδιστάκτως ὅτι ἤδη ἦταν τετρωμένη ἡ καρδιά της, πληγωμένη ἡ καρδιά της ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Καί ὁ Χριστός τήν ἀξιώνει καί σωματικά νά τρυπηθεῖ ἡ πλευρά της καί νά ὁλοκληρωθεῖ ἔτσι ἡ ἀγάπη της πρός τόν Χριστό, ἀλλά καί ἡ εὔνοια τοῦ Χριστοῦ ἀπέναντί της, ἡ συγκατάθεση τοῦ Χριστοῦ σ᾿ αὐτή τήν ἀγάπη της.
Διότι δέν φθάνει νά ἀγαποῦμε κάποιον. Ἔχει μεγάλη σημασία νά συγκατατεθεῖ καί ὁ ἄλλος στήν ἀγάπη μας, νά δεχθεῖ τήν ἀγάπη μας. Καί ἐδῶ εἶναι δεδομένο βέβαια ὅτι ὁ Θεός μᾶς ἀγαπᾶ πρῶτος αὐτός καί ἔπειτα τόν ἀγαποῦμε ἐμεῖς, ἀλλά ἔχει σημασία ὅτι αἰσθάνεται κανείς κάποια στιγμή πώς δέχεται ὁ Θεός τήν ἀγάπη του καί συγκατατίθεται σ᾿ αὐτήν.
Στήν προκειμένη περίπτωση ἡ ἁγία Ἀνυσία ὁλοκλήρωσε μέ τό μαρτύριό της τήν ἀγάπη της πρός τόν Χριστό. Καθώς εἶχε πληγωθεῖ ἡ καρδιά της ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, πληγώθηκε ἔπειτα καί τό σῶμα της, καί εὐχαρίστως τό δέχθηκε καί ὁλοκλήρωσε αὐτή τήν ἀγάπη. Ἔτσι τέλειωσε τή ζωή της καί ἔδειξε ὁ Κύριος ὅτι συγκατατέθηκε στήν ἀγάπη της καί δέχθηκε τήν ἀγάπη αὐτή τῆς ἁγίας Ἀνυσίας, ἡ ὁποία ἀσφαλῶς ζεῖ τώρα φλεγομένη αἰωνίως ἀπό αὐτή τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ.
30-12-1987
[1]. Βλ. Συναξαριστής, σ. 438.
[2]. Ἰω. 19, 34.
[3]. Ὁ ἅγιος Φιλόθεος στόν λόγο του γιά τήν ἁγία χρησιμοποιεῖ φράσεις, πού δείχνουν ὅτι ὁ στρατιώτης εἶχε καί ἀνήθικους σκοπούς γιά τήν ἁγία: …μελετώντας (ὁ στρατιώτης) πιθανόν κάτι βέβηλο, ταιριαστό στήν κτηνώδη διαγωγή τῶν δικῶν του θεῶν… …νικημένος τή στιγμή αὐτή ἐξίσου καί ἀπό τήν ἀκολασία καί ἀπό τόν θυμό… Βλ. Ἁγίου Φιλοθέου Κοκκίνου, Ἡ ὁσιομάρτυς Ἀνυσία, ἐκδ. Ἱ. Γυν. Ἡσυχαστηρίου «Τό Γενέσιον τῆς Θεοτόκου», Πανόραμα Θεσσαλονίκης 22008, σσ. 46-47.