Τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Κυπριανοῦ καί Ἰουστίνης τῆς παρθένου
Ἀλγεῖ Σατανᾶς τόν πάλαι φίλον βλέπων,
Ξίφει φιλοῦντα συνθανεῖν Ἰουστίνῃ.
Τμήθη δευτερίῃ σύν Ἰουστίνῃ Κυπριανός.
Οὗτος κατήγετο μέν ἀπό τήν ἐν Λιβύῃ Καρχηδόνα ἤ Καρθαγένην, διέτριβε δέν εἰς τήν Ἀντιόχειαν τῆς Συρίας κατά τούς χρόνους Δεκίου τοῦ βασιλέως ἐν ἔτει 250· ἦτο δέ εὐγενής καί πλούσιος καί πρός τούτοις φιλόσοφος, καί κατά τήν μαγικήν ἄκρος. Ἐσαγηνεύθη δέ εἰς τήν τοῦ Χριστοῦ πίστιν μέ τόν ἀκόλουθον τρόπον.
Ἄνθρωπος τις ἕλλην, Ἀγλαῒδας ὀνομαζόμενος, ἠγάπησε μίαν κόρην παρθένον, χριστιανήν κατά τήν πίστιν, καταγομένην ἀπό τήν Ἀντιόχειαν καί ὀνομαζομένην Ἰουστίναν. Ἐπειδή δέ δέν ἐδύνατο νά ἐπιτύχῃ τοῦ ποθουμένου, τί κάμνει; ὑπῆγεν εἰς τόν θεῖον τοῦτον Κυπριανόν, παρακαλῶν αὐτόν, ἵνα διά τῆς αὐτοῦ συνεργείας, ἐπιτύχῃ τόν κακόν του σκοπόν· ὁ δέ Κυπριανός, ἀναγνώσας τά μαγικά βιβλία του, ἔστειλε μέν πολλάκις καί ἄλλους διαφόρους δαίμονας διά νά γελάσουν τήν κόρην καί νά ἑλκύσουν αὐτήν εἰς τόν τοῦ Ἀγλαῒδα ἔρωτα· ἔπειτα ἔστειλεν εἰς αὐτήν καί τόν ἄρχοντα τῶν δαιμονίων, ἀλλ᾿ οὐδέν κατώρθωσεν. Ὅθεν ἐκ τούτου γνωρίσας ὡς φρόνιμος τήν τοῦ Χριστοῦ ἀκαταμάχητον δύναμιν, διά μέσου τῆς ὁποίας κατήσχυνεν ἡ κόρη τούς δαίμονας καί ἀπράκτους αὐτούς ἔστρεψεν πρός τόν ἀποστείλαντα, εὐθύς ἀποστρέφεται τήν πλάνην καί πιστεύει εἰς τόν Χριστόν. Διά νά δώσῃ δέ περισσοτέραν πληροφορίαν εἰς τόν Ἐπίσκοπον, ὅστις ἔμελλε νά τόν βαπτίσῃ, ὅτι εἶναι στερεός εἰς τήν τοῦ Χριστοῦ πίστιν, εὐθύς φέρει ὅλα τά μαγικά του βιβλία καί κατακαίει αὐτά ἔμπροσθεν τοῦ Ἐπισκόπου· καί οὕτω γίνεται πρόβατον τῆς λογικῆς ποίμνης τοῦ Χριστοῦ, διά μέσου τοῦ ἁγίου βαπτίσματος. Ἔπειτα χειροτονηθείς βαθμηδόν, ἀναγνώστης, ὑποδιάκονος, διάκονος καί πρεσβύτερος, τελευταῖον χειροτονεῖται καί τῶν Καρχηδονίων Ἐπίσκοπος. Οὗτος καί τήν προρρηθεῖσαν ἁγίαν Ἰουστίναν οὗτω μετωνόμασε, διότι πρότερον ἐκαλεῖτο Ἰοῦστα, καί συναριθμήσας αὐτήν μέ τάς διακόνους τῆς Ἐκκλησίας, κατέστησε μητέρα καί ἡγουμένην εἰς τάς ἐκεῖ εὑρισκομένας ἀσκητρίας.
Ἀφοῦ δέ ηὔξησε τό ποίμνιόν του μέ τήν δύναμιν τῶν λόγων του καί μέ τόν θεοφιλῆ καί ἐνάρετον βίον του, καί ἀφοῦ ἐγέμισε τό μέρος τῆς μεσημβρίας καί δύσεως ἀπό θεογνωσίαν, τότε τέλος πάντων διαβάλλεται εἰς τόν βασιλέα Δέκιον. Ὅθεν παρίσταται ἔμπροσθεν αὐτοῦ, καί φανείς ἀνώτερος ἀπό πᾶσαν κολακείαν ὁμοῦ καί φοβερισμόν, ἐξωρίσθη· ἀλλ᾿ ἐπειδή καί εἰς τήν ἐξορίαν εὑρισκόμενος δέν ἔπαυε νά φροντίζῃ διά τό ποίμνιόν του καί νά στηρίζῃ αὐτό συνεχῶς μέ τά γράμματά του· καί πρός τούτοις, ἐπειδή ἐφιλονείκει νά σβύσῃ ὅλην τήν πλάνην τῆς εἰδωλολατρείας, διά ταῦτα, λέγω, πάντα πιάνεται ἀπό τόν κόμητα τῆς Ἀνατολῆς, Εὐτόλμιον καλούμενον, καί ἐφυλακίσθη ὁμοῦ μέ τήν παρθένον Ἰουστίναν. Ὕστερον παρίσταται μέ αὐτήν εἰς τό ἐν Δαμασκῷ κριτήριον, καί ἐπειδή ὡμολόγησαν παρρησίᾳ καί οἱ δύο τόν Χριστόν, ὁ μέν Κυπριανός κρεμασθείς καταξεσχίζεται, ἡ δέ Ἰουστίνα κτυπᾶται εἰς τό πρόσωπον ἄσπλαγχνα. Ἔπειτα βάλλονται καί οἱ δύο εἰς ἕν ἀνημμένον τηγάνιον· ἀλλά μέ τήν δύναμιν τοῦ Χριστου ἐφυλάχθησαν ἀπό τήν βάσανον ἀβλαβεῖς.
Τοῦτο δέ τό θαυμάσιον βλέπων εἷς συγκάθεδρος τοῦ κόμητος, Ἀθανάσιος ὀνόματι, ἐθρασύνθη ἀνοήτως, καί θέλων τάχα νά δείξῃ τούς θεούς του ἀνωτέρους καί καλλιτέρους τοῦ Χριστοῦ, ἐπεκαλέσθη τόν ψευδώνυμον Δία καί Ἀσκληπιόν, καί τρέχων πηδᾷ ἐπάνω εἰς τό ἀνημμένον τηγάνιον· ἀλλ᾿ εὐθύς ὁ μάταιος ὑπό τοῦ πυρός κατεκάη. Ἀπορρήσας λοιπόν ὁ κόμης, καί τί νά κάμῃ μή ἠξεύρων, πέμπει τούς ἁγίους εἰς Νικομήδειαν πρός τόν τότε βασιλέα Κλαύδιον, τόν βασιλεύσαντα ἐν ἔτει 268. Ὁ δέ Κλαύδιος μαθών ἀκριβῶς τήν στερεάν καί ἀμετάθετον γνώμην τῶν ἁγίων, ἔκοψε τούτων τάς κεφαλάς. Καί οὕτως ἔλαβον οἱ τρισμακάριοι τόν τοῦ μαρτυρίου ἀμάραντον στέφανον, τά δέ τίμια αὐτῶν λείψανα λαβόντες κρυφίως μερικοί χριστιανοί, οἵτινες εἶχον ἔλθει τότε ἀπό τήν Ρώμην, πάλιν εἰς τήν Ρώμην ἐπέστρεψαν, φέροντες μαζί των καί τά τῶν ἁγίων τούτων ἔγγραφα μαρτύρια. Καί οὕτως ἀπεθησαύρισαν τά λείψανά των ἐπάνω εἰς τόν πλέον ὀνομαστόν λόφον τῆς πόλεως Ρώμης, ἰάσεις πλουσίας ἐνεργοῦντα εἰς τούς προστρέχοντας αὐτοῖς μετά πίστεως.
Πότε δέν φοβᾶσαι οὔτε τά μάγια οὔτε τούς μάγους οὔτε τούς δαίμονες
Πάντως, ὁ ἅγιος Κυπριανός εἶναι μιά ξεχωριστή περίπτωση, καί παρακαλῶ νά προσέξουμε μερικά σημεῖα ἀπό τόν βίο του. Αὐτός εἶναι μάγος, καί ἔχει τά μαγικά βιβλία καί κάνει τίς μαγικές ἐνέργειες. Καί ἀσφαλῶς εἶχε κάποιες ἐπιτυχίες· γι᾿ αὐτό καί συνέχιζε, τρόπον τινά, αὐτή τήν ἐργασία. Ἀλλά τά σατανικά πράγματα καί οἱ μαγεῖες καί ὅλα αὐτά τά παρόμοια πιάνουν μόνο ἐκείνους καί ἐνεργοῦν μόνο σ᾿ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι δέν ἔχουν τόν Χριστό.
Ἅμα ἔχει κανείς τόν Χριστό, δέν ἔχει νά φοβηθεῖ οὔτε τά μάγια οὔτε τούς μάγους οὔτε τούς δαίμονες οὔτε τίποτε. Πόσα δέν ἔκανε ἐδῶ ὁ Κυπριανός, πρίν πιστέψει βέβαια, ἐναντίον τῆς Ἰουστίνας! Καί δέν κατάφερε τίποτε. Τίποτε. Ὅσο κι ἄν προσπάθησε, σάν νά μή γινόταν τίποτε. Ὅπως γενικότερα πού λέμε γιά τό κακό ὅτι εἶναι ἀνύπαρκτο καί παίρνει ὑπόσταση, ὅταν τό κάνεις τό κακό. Ἕνας χῶρος εἶναι σκοτεινός, ἐπειδή λείπει τό φῶς. Μόλις ἔρθει τό φῶς, δέν ὑπάρχει σκότος. Καί γι᾿ αὐτό δέν μπορεῖ νά διώξει τό σκότος κανείς, διότι εἶναι ἀνύπαρκτο. Ἐκεῖνο πού λείπει εἶναι τό φῶς. Ἔτσι εἴτε τό κακό γενικότερα ἤ ὁ διάβολος ἤ ὅ,τι κάνουν οἱ κακοί ἄνθρωποι εἶναι σάν ἀνύπαρκτα, ὅταν ἔχεις τόν Χριστό. Δέν ἔχουν καμία δύναμη καί δέν μποροῦν νά σοῦ κάνουν τίποτε.
Καί γι᾿ αὐτό λέμε καί ξαναλέμε ὅτι κάνουμε μεγάλο λάθος, ὅταν οἱ χριστιανοί κυνηγοῦμε τούς ἐχθρούς, τούς ὅποιους ἐχθρούς. Καί τόν διάβολο δέν χρειάζεται νά τόν κυνηγοῦμε, καί τόν ὅποιο κακό ἄνθρωπο. Ἀκόμη καί ὡς πρός τήν ἁμαρτία, ὡς πρός τά πάθη πού εἶναι μέσα μας, τό θέμα δέν εἶναι τόσο νά τά ξεριζώσουμε. Βέβαια, τό λένε καί οἱ πατέρες αὐτό. Αὐτά μαραίνονται, κυριολεκτικῶς μαραίνονται, σαπίζουν δηλαδή καί γίνονται ἀνύπαρκτα, ὅταν ἔχεις τόν Χριστό μέσα σου.
Ἀλλά δέν ἔρχεται μέσα σου ὁ Χριστός, δέν ἔρχεται μέσα σου ἡ χάρη, ἐάν δέν παραδεχθεῖς ὅτι εἶσαι αὐτό πού εἶσαι καί ἐάν δέν ταπεινωθεῖς ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί δέν πεῖς μέ μετάνοια πολλή καί μέ πόνο ψυχῆς καί χωρίς δικαιολογίες: «Θεέ μου, γιά νά ἐπιτρέψεις ἐγώ νά ἔχω τόση ἁμαρτία καί τόσα πάθη, εἶχες τόν λόγο σου. Δέν τά ἐπέτρεψες τυχαῖα. Ἔχω εὐθύνη μεγάλη». Πρέπει νά ἀναγνωρίσεις ὅτι ἔχεις εὐθύνη, καί ὄχι νά νομίζεις ὅτι σοῦ φόρτωσαν, ἄς ποῦμε, κάποιοι ἄλλοι τό κακό πού ἔχεις μέσα σου.
Καί ὅταν ἀνάλογα μετανοήσεις καί μετανοεῖς συνεχῶς καί συνειδητοποιεῖς τήν κατάστασή σου καί τήν ὁμολογεῖς καί χωρίς τήν παραμικρή αὐτοδικαίωση ἐμφανίζεσαι ἐνώπιον τοῦ Κυρίου ταπεινά καί μέ προσευχή, τότε ἔρχεται ἡ χάρη καί τά μαραίνει αὐτά, τά πάθη, τήν ἁμαρτία, τό κακό, καί διώχνει τόν διάβολο. Δέν φτάνει νά εἶσαι ἁπλῶς χριστιανός κατ᾿ ὄνομα καί δέν φτάνει νά κάνεις κόπους ἁπλῶς. Νά εἶσαι ἀληθινά χριστιανός, καί ὅ,τι κάνεις νά εἶναι τό σωστό, καί ὄχι ἁπλῶς νά κοπιάζεις.
Πόσες ψυχές ταλαιπωροῦνται, κυριολεκτικά ἀγκομαχοῦν, ζοῦν τόν ἐφιάλτη «τί θά γίνει μ᾿ ἐμένα», καί δέν καταλαβαίνουν ὅτι παγιδεύονται ἀπό τόν ἴδιο τόν ἑαυτό τους, ἀπό τό ἐγώ. Θέλει κανείς νά περισώσει τό ἐγώ, καί ἔτσι μπλέκει, δέν βρίσκει ἄκρη καί δέν λυτρώνεται. Ὅπως γίνεται γενικότερα μέ τούς χριστιανούς, πού κυνηγοῦμε τό 666, πού κυνηγοῦμε τόν διάβολο, πού κυνηγοῦμε δέν ξέρω τί. Τί μποροῦν νά μᾶς κάνουν αὐτά, ἄν ἔχουμε τόν Χριστό; Ἄν κυνηγᾶς αὐτά, χάνεις τόν Χριστό καί δέν τό καταλαβαίνεις.
Τό κρίσιμο σημεῖο
Ἡ ἁγία Ἰουστίνα, καίτοι ὁ Κυπριανός, ὁ ὕστερα ἅγιος Κυπριανός, προσπάθησε μέ ὅλες τίς σατανικές ἐνέργειες νά τήν ἐπηρεάσει, οὔτε κάν τά αἰσθάνθηκε αὐτά ὅλα, διότι εἶχε τόν Χριστό, διότι πίστευε στόν Χριστό. Ὄχι θεωρητικά· πρακτικά, βιωματικά νά ἔχεις μέσα σου τόν Χριστό. Αὐτά βέβαια ἁπλά εἶναι ἔτσι ὅπως τά λέμε, ἀλλά στήν πράξη, ἐπειδή ἀκριβῶς συνήθισε ὁ ἄνθρωπος νά εἶναι ἐγωιστής καί νά ἔχει ἐμπιστοσύνη στόν ἐγωισμό του, νά ἔχει ἐμπιστοσύνη στά δικά του, ἄς ποῦμε, στίς δικές του δυνάμεις, δέν μπορεῖ νά ἀπαγκιστρωθεῖ ἀπό τόν ἑαυτό του καί νά ἀφεθεῖ ἔτσι ἁπλά στόν Χριστό.
Ἐδῶ εἶναι τό σημαντικό σημεῖο καί ἐδῶ θά γίνει τί θά γίνει. Στό σημεῖο αὐτό: Ἐμπιστεύεσαι στόν Χριστό ἤ δέν ἐμπιστεύεσαι; Ἀφήνεις ἐλεύθερα τόν ἑαυτό σου στόν Χριστό ἤ ὄχι; Δέν ὑπάρχει πιό ἁπλό ἀπό αὐτό, δέν ὑπάρχει πιό εὔκολο ἀπό αὐτό, ἀρκεῖ σιγάσιγά μέσα σου νά ἀρχίσεις νά πείθεσαι ὅτι δέν εἶσαι τίποτε. «Τίς εἰμι ἐγώ, Κύριε; Τί εἶμαι; Τίποτε δέν εἶμαι».
Καί καθώς ὅλο καί θά ταπεινώνεσαι, ὅλο καί θά ταπεινώνεσαι, ἀλλά καί θά τρέχεις στόν Χριστό, ὅσο μπορεῖς ἔτσι λογικά, πρακτικά, θά νιώσεις –ὤ τοῦ θαύματος!– ὅτι σέ ἀνέλαβε ὁ Χριστός, ὅτι εἶσαι τοῦ Χριστοῦ, καί ἔτσι δέν ἔχεις νά φοβηθεῖς τίποτε. Καί ξεγλιτώνεις ἀπό ὅλα· ἀπό ὅλα αὐτά, ἀπό τά ὁποῖα τυραννοῦνται οἱ ἄνθρωποι: καί ἀπό τά ἐξωτερικά καί ἀπό τά θεωρητικά, ἀκόμη καί ἀπό αὐτά πού ἔχεις μέσα σου.
Τί μπορεῖ νά κάνει ὕστερα τό πάθος; Δέν μπορεῖ νά σοῦ κάνει τίποτε, διότι ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ τό μαραίνει, τό στεγνώνει, τό σαπίζει. Δέν ξέρω ἄν ἔτυχε νά δεῖτε χόρτα σαπισμένα, ἀκόμη καί θάμνους σαπισμένους μέ τίς ρίζες τους. Σαπισμένα ὅλα, διότι κάτι πῆγε ἐκεῖ καί τά ἔκαψε. Ἔτσι κάνει ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ.
2-10-2001