««Ὁ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεται»». Ἐκεῖνο πού κάνει τόν ἄνθρωπο νά ὑπομένει, εἶναι ὅτι βρῆκε τόν θησαυρό, τόν Χριστό. Ὅποιος κάνει ὑπομονή γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ ἁγιάζεται. Ὑπομονή σημαίνει μάτωμα καρδιᾶς. Σημαίνει ὅτι τά σηκώνεις ὅλα γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Ἐκεῖνος πού ὑπομένει γίνεται μάρτυς· διότι δέν μπορεῖ νά κάνει ὑπομονή χωρίς νά ματώνει κάθε στιγμή. Ἀσφαλῶς, δέν μποροῦν νά πᾶνε ὅλοι σέ κάποιο ἀσκητήριο. Ὁ καθένας στό σπίτι του, στήν ἐργασία, ἐκεῖ πού βρίσκεται, ἐκεῖ εἶναι τό ἀσκητήριό του, καί ἐκεῖ θά ὑπομένει τίς ὁποιεσδήποτε δυσκολίες. Ἄν φτάσει κανείς στό σημεῖο νά παραδεχθεῖ ὅτι αὐτός φταίει, ὅταν κάτι δέν πάει καλά μέ τόν ἑαυτό του, τότε μόνο μπορεῖ νά κάνει ὑπομονή· διότι φτάνει στήν αὐτομεμψία. Ἐμεῖς εἴμαστε ἐκεῖνοι πού κάνουμε κακό στόν ἑαυτό μας, ὄχι οἱ ἄλλοι ἤ ὁ Θεός.

Εἶναι μεγάλη ὑπόθεση γιά τόν ἄνθρωπο τό ὅτι εἶναι λογικό πλάσμα, ἔχει ἐλευθέρα βούληση, ἔχει δυνάμεις καί δυνατότητες πού τοῦ ἔδωσε ὁ Θεός, καθώς τόν ἔκανε κατ᾿ εἰκόνα του. Αὐτά ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά τά βάλει ἐκεῖ στήν ὑπακοή στόν Χριστό, γιά νά φθάσει στό καθ᾿ ὁμοίωσιν. Ἄν αὐτό δέν τό κάνεις, εἴτε μέ τήν ἔννοια ὅτι ἀδρανεῖς –σέ καταλαμβάνει ἀκηδία, ἀφήνεσαι στή ραστώνη καί μοιάζεις μέ ἐκεῖνον πού πῆγε καί ἔκρυψε τό τάλαντο– εἴτε κάπου ἀλλοῦ ξοδεύεις αὐτές τίς δυνάμεις, μήν περιμένεις νά εὐλογηθεῖς. Καί κατά κανόνα αὐτό κάνουν οἱ ἄνθρωποι. Ξοδεύουν τά τάλαντα τοῦ Θεοῦ γιά τόν παλαιό ἄνθρωπο. Ὅλος ὁ κόπος, ὅλη ἡ προσπάθεια γίνεται γιά τή φιλαυτία. Δέν τό θέλει αὐτό ὁ Θεός. Συνεχῶς πρέπει νά ξεπερνάει κανείς τόν ἑαυτό του –σέ ὅποια κατάσταση κι ἄν εἶναι καί γιά ὅποιους λόγους– καί νά εὐθυμεῖ.

Πολλές φορές στήν καθημερινή μας ζωή δημιουργεῖται μέσα μας μιά κατάσταση ἀμφιβολίας, διψυχίας, ὅτι δέν γίνεται τίποτε τώρα, ὅτι δέν πρόκειται νά μᾶς σώσει ὁ Θεός, ὅτι αὐτά ὅλα πού γράφουν τά βιβλία ἦταν γιά ἕναν καιρό. Δημιουργεῖται μιά ἀπιστία μέσα στήν ψυχή, παρ᾿ ὅλη τήν πίστη πού ἔχει κανείς. Νά ζητήσουμε τίς πρεσβεῖες ὅλων τῶν ἁγίων, εἰδικότερα τοῦ ἁγίου Ἀνδρέα, πού ἔγραψε τόν Μεγάλο Κανόνα, μέ τόν ὁποῖο ἡ Ἐκκλησία μᾶς καλεῖ σέ μετάνοια, καί νά παρακαλέσουμε τόν Θεό μέ δάκρυα, μέ κραυγές νά μᾶς λυπηθεῖ, νά μᾶς δώσει τή χάρη του, νά μᾶς ξυπνήσει. Καί νά ἔχουμε ὑπ᾿ ὄψιν μας ὅτι ὁ Κύριος δέν ἀφήνει στή μέση μιά ψυχή. Αὐτόν πού καλεῖ σέ μετάνοια καί σωτηρία τόν πάει, τόν ὁδηγεῖ καί τόν φθάνει μέχρι τό τέλος. Πλήρως καί ἀπόλυτα σέ σώζει ὁ Χριστός. Καί τό ἔργο αὐτό βλέπεις καθαρά ὅτι τό κάνει ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ μέσα στήν ψυχή σου.

Καμιά φορά ρωτοῦν τά κορίτσια: «Μπορῶ νά φορῶ παντελόνι; Γιατί νά μή φορῶ;» Καί ἀπό μιά πλευρά, γιατί νά μή φοράει; Εἶναι πολύ δύσκολο νά καταλάβει τό παιδί ὅτι, ἐάν σήμερα οἱ γυναῖκες φοροῦν παντελόνια καί γίνονται ἕνα μέ τούς ἄνδρες, καί ἄν οἱ ἄνδρες ἀφήνουν τά μαλλιά μακριά γιά νά εἶναι σάν τίς γυναῖκες, αὐτά τά κάνουν, διότι ὑπάρχει τό πνεῦμα τῆς σαρκολατρίας, τῆς πορνείας, αὐτῆς τῆς ἀκαθαρσίας. Ὅταν τό μυαλό σου, ὁ νοῦς σου, ἡ διάνοιά σου εἶναι καθαρά –τά ἔχει καθαρίσει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί αὐτό εἶναι μέσα σου– οὔτε διανοεῖσαι νά κάνεις τέτοιες ἀθλιότητες καί ἀνοησίες. Δέν τό σηκώνει ἡ ὕπαρξή σου. Ὅταν ὅμως σκοτισθεῖ ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου καί δέν εἶναι καθαρός, καθώς θά μπεῖ μέσα του τό πνεῦμα αὐτό πού εἶναι σήμερα διάχυτο, τότε θά προχωρήσουν πιό πολύ. Θά φθάσουν νά κάνουν ὅ,τι χειρότερο καί θά τά θεωροῦν ὅ,τι φυσικότερο.

Αὐτή τήν ἡμέρα γίνεται λόγος γιά τό κεκρυμμένο μυστήριο τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου –πού τό φανέρωσε ὁ Θεός– ὅπου τόν κύριο ρόλο ἀπό τήν ἀνθρώπινη πλευρά εἶχε ἡ Παναγία. Ὅπως μᾶς λέει ἕνα τροπάριο: «Κεκρυμμένον μυστήριον καί Ἀγγέλοις ἀγνώριστον Γαβριήλ πιστεύεται ὁ Ἀρχάγγελος». Τό κρυμμένο μυστήριο πού οὔτε οἱ ἄγγελοι δέν τό γνώριζαν, ὁ Θεός τό ἐμπιστεύεται στόν ἀρχάγγελο Γαβριήλ. «Καί ἐπί σέ νῦν ἐλεύσεται», καί ἔρχεται τώρα σ᾿ ἐσένα –στήν Παναγία δηλαδή– «τήν μόνην ἀκήρατον καί καλήν περιστεράν». Θά μποροῦσε νά εἶχε γίνει ἄνθρωπος ὁ Χριστός πιό μπροστά, ὄχι ἐδῶ καί δυό χιλιάδες χρόνια, ἀλλά ἐδῶ καί τρεῖς χιλιάδες χρόνια. Ὅμως δέν εἶχε ἐμφανιστεῖ ἀκόμη ἡ κατάλληλη κόρη, ἡ μοναδική κόρη, ἡ Μαριάμ, ἡ Παναγία, πού θά μποροῦσε αὐτή νά δανείσει τήν ἀνθρώπινη φύση στόν Θεό, ὥστε νά γίνει ὁ Θεός Θεάνθρωπος. Μοναδικός εἶναι ὁ ρόλος τῆς Παναγίας.

Ἡ ὁσία Μαρία ἡ Αἰγυπτία, πού ἑορτάζεται σήμερα, ἦταν μεγάλη ἁμαρτωλή, ὡστόσο ἤθελε καί αὐτή νά προσκυνήσει τόν Τίμιο Σταυρό μαζί μέ κάποιους ἀκόλαστους νέους. Κάποια δύναμη ὅμως τήν ἔσπρωχνε ἔξω ἀπό τόν ναό καί δέν τήν ἄφηνε νά προχωρήσει. Ὅλους τούς ἀκολάστους δέν τούς ἄφηνε ἡ δύναμη αὐτή νά μποῦν; Τούς ἄφηνε. Μποροῦσαν νά μπαίνουν, νά βγαίνουν καί νά μή γίνεται τίποτε στήν ψυχή τους. Κάτι τέτοια θαυμαστά γίνονται γιά ἐκείνους οἱ ὁποῖοι ἔχουν μέσα τους διάθεση νά προσέξουν τί θά τούς δείξει ὁ Θεός μέ τό ὅποιο περιστατικό, καί νά γίνει ἀλλαγή στήν ψυχή τους, ὅπως ἔγινε μέ τήν ὁσία Μαρία. Ἐκείνη συγκλονίστηκε καί ἔβαλε ἐγγυήτρια τήν Παναγία ὅτι θά ἀλλάξει ζωή. Τότε μπόρεσε νά μπεῖ στόν ναό. Προσκύνησε καί προσευχήθηκε, ἀποφασισμένη ὅμως νά κάνει ὅ,τι θά τῆς δείξει ἡ Παναγία, ὅ,τι θά τῆς δείξει ὁ Θεός. Ἐμεῖς εἴμαστε ἀποφασισμένοι γιά κάτι τέτοιο;

Xρειάζεται νά δεῖ κανείς καί τό θέμα τοῦ γάμου καί τήν ὅλη ζωή μας μέσα σέ ἕνα τέτοιο πνεῦμα: Ὅτι ἔχουμε ἀδυναμίες, ἐλαττώματα, ἔχουμε· καί δέν ξεγλιτώνουμε μέ τίποτε ἀπό αὐτά. Νά, ὅμως πού ὁ Θεός τά κανονίζει ἔτσι καί ξεπερνᾶς τίς ἀδυναμίες σου, τόν παλαιό ἄνθρωπο, ξεπερνᾶς τήν ὅλη φιλαυτία σου καί γίνεσαι τοῦ Θεοῦ. Αὐτό γίνεται διά μέσου τοῦ γάμου γενικότερα καί γιά κάποιες ψυχές εἰδικότερα γίνεται ἀπευθείας, καθώς μπαίνει κανείς στήν ὑπακοή ὡς μοναχός καί ἀφοσιώνεται στόν Θεό. Δέν εἶναι ὁ σκοπός τῆς ζωῆς νά ἀπολαύσουμε τή ζωή. Ἡ ζωή εἶναι γιά νά ἀπολαύσουμε τόν Θεό. Ὅποια κι ἄν εἶναι ἡ ζωή, εἴτε ἔχει τά εὐχάριστά της εἴτε ἔχει τά μή εὐχάριστα, εἶναι γιά νά βροῦμε τόν Θεό. Καί τότε ὅλα τά κτίσματα τοῦ Θεοῦ τά ἀπολαμβάνει κανείς, ἀλλά μέσα στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί μέσα στήν ἀπόλαυση τοῦ Θεοῦ.