Ἕνας ἐπίσκοπος δέν εἶναι ἁπλῶς κεχρισμένος, ὅπως ἦταν ὁ βασιλιάς τῶν Ἰσραηλιτῶν, ἀλλά ἔχει τή χάρη τῆς ἀρχιερωσύνης. Mέσα στήν Ἐκκλησία, ἔτσι ὅπως εἶναι ὀργανωμένη ἀπό τούς ἀποστόλους, πηγάζουν ὅλα ἀπό τόν ἐπίσκοπο. Ὁ ἐπίσκοπος χειροτονεῖ τούς ἱερεῖς καί μποροῦν νά λειτουργοῦν, νά βαπτίζουν, νά στεφανώνουν, νά ἐξομολογοῦν, νά συγχωροῦν, νά τελοῦν ὅλα τά μυστήρια, ὅλες τίς ἀκολουθίες. Ὁ ἐπίσκοπος τελεῖ τά ἐγκαίνια ἑνός ναοῦ, καθαγιάζει τόν ναό, τήν Ἁγία Τράπεζα, τά ἀντιμήνσια. Ὁ ἐπίσκοπος εἶναι αὐτός πού τόν ἔχει διαλέξει καί τόν ἔχει χρίσει ὁ Θεός. Εἶναι αὐτός πού μέσα στήν Ἐκκλησία εἶναι ἡ πηγή τῶν πάντων ἀπό τήν ἀνθρώπινη πλευρά, ὅπως τό τονίζει ὁ ἅγιος Συμεών Θεσσαλονίκης. Ὁ Θεός δι᾿ αὐτοῦ δίδει στόν λαό του ὅ,τι ἔχει νά δώσει. Νά τό προσέξουμε πάρα πολύ αὐτό. Ὁ ἱερεύς δέν θά μποροῦσε νά εἶναι ἱερεύς καί νά λειτουργεῖ, ἄν δέν ὑπῆρχε ὁ ἐπίσκοπος γιά νά τόν χειροτονήσει.

Βλέπουμε στόν βίο τῆς ἁγίας Εὐφημίας ὅτι ὁ Θεός ἐπεμβαίνει κατά θαυμαστό τρόπο. Οἱ δήμιοι τῆς ἁγίας βλέπουν τόν ἄγγελο πού διασκόρπισε τή φωτιά καί πιστεύουν. Ἄν δέν γινόταν αὐτό τό θαυμαστό, δέν θά ξυπνοῦσε ἡ ψυχή τους. Αὐτό δέν ἔγινε γιά τήν ἁγία, δέν ἔγινε ἴσως γιά ἄλλους· ἔγινε γι᾿ αὐτούς εἰδικά. Καί σέ ἄλλες περιπτώσεις ἔγιναν παρόμοια θαυμαστά, καί ἔχω μιά διαίσθηση ὅτι καί στίς ἡμέρες μας ὁ Θεός δέν θά τά ἀφήσει ἔτσι. Ἐάν βρεῖ καθαρές ψυχές καί τούς ἐμπιστευθεῖ τή χάρη του, ἐπειδή ἀκριβῶς ἔφτασαν τά πράγματα σέ ἕνα τέτοιο σημεῖο πού κάποιοι δέν θά ξυπνήσουν ἄν δέν δοῦν θαυμαστά πράγματα, ὁ Θεός θά κάνει δι᾿ αὐτῶν τῶν ψυχῶν κάποια σημεῖα.
Ἄς ἔχουμε ἀληθινή πίστη. Ὅλοι ἐμεῖς, οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοί ἀνά τήν οἰκουμένη, νά νιώθουμε ὅτι εἴμαστε ὁ λαός τοῦ Θεοῦ, ὅτι μᾶς ἔχει ἀναλάβει ὁ Θεός καί θά μᾶς προστατέψει μέ θαυμαστό τρόπο, ἄν χρειαστεῖ.

Ἀφοῦ μαρτύρησαν οἱ τρεῖς ἀδελφές, ἡ ἁγία Σοφία περιχυθεῖσα καί ἐναγκαλιζομένη τόν τάφον τῶν θυγατέρων της παρεκάλεσε τόν Θεόν νά ἀποθάνῃ καί αὐτή, καί οὕτω παρέδωκε τήν μακαρίαν ψυχήν της εἰς χεῖρας Θεοῦ.
Ὑπάρχουν καί αὐτά τά παράξενα μέσα στούς βίους τῶν ἁγίων: Ἄλλος κερδίζει τόν παράδεισο, κερδίζει τόν στέφανο, ἀφοῦ πάθει πολλά, τό ἕνα μετά τό ἄλλο. Σάν νά μήν τόν βλέπει ὁ Θεός, σάν νά μήν τόν λυπᾶται. Καί ἄλλος, χωρίς τίποτε νά πάθει, γίνεται καί αὐτός ἅγιος τοῦ Θεοῦ καί στεφανώνεται. Εἶναι τά μυστήρια τοῦ Θεοῦ αὐτά. Καί εἶναι ἀκατανόητα, ἐάν τά δοῦμε μέ τό πνεῦμα πού ἔχουμε ἐμεῖς σήμερα. Μποροῦμε νά τά καταλάβουμε, μόνο ἐάν δεχθοῦμε ὅτι πρῶτα εἶναι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἡ ζωή πού ἔρχεται μετά θάνατον καί μετά εἶναι ὅλα τά ἄλλα. Καί ὄχι ἁπλῶς εἶναι μετά, ἀλλά ὅλα τά ἄλλα ὑπάρχουν γι᾿ αὐτά τά αἰώνια καί ὑπηρετοῦν αὐτά.

Ἄν ρωτούσαμε πῶς θέλει ὁ Θεός νά ζοῦμε σ᾿ αὐτόν τόν κόσμο, γιά νά εἶναι ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐπί τῆς γῆς, ἡ ἀπάντηση θά ἦταν νά ζοῦμε κοινοβιακά. Ὅλα νά τά ἔχουμε κοινά. Ὅπως ἐκεῖ, στό κοινόβιο, δέν ὑπάρχει κανείς πού θά πεῖ: «Αὐτό εἶναι δικό μου, ἐκεῖνο εἶναι δικό σου». Ὅλα εἶναι τοῦ μοναστηριοῦ. Ὅλοι μαζί θά καθίσουν νά φᾶνε, ὅλοι θά ντυθοῦν ἀνάλογα μέ τίς ἀνάγκες πού ἔχουν. Ἀλλά καί ἡ ὅλη ζωή τους εἶναι κοινή ζωή: θά ἐκκλησιαστοῦν ὅλοι μαζί, θά κοινωνήσουν, θά ἐξομολογηθοῦν, θά ὑπηρετήσουν ὅλοι. Κοινή ἡ ζωή. Εἶναι ὡραῖο πράγμα νά αἰσθάνεται ὁ μοναχός ὅτι τόσοι ἄλλοι δίπλα του προσεύχονται, καί προσεύχεται καί αὐτός μαζί μέ αὐτούς καί κάνει κόπο καί αὐτός μαζί μέ αὐτούς. Αὐτό τόν ἐνθαρρύνει, τόν ἐνδυναμώνει, τόν παρακινεῖ, τόν κάνει νά μήν αἰσθάνεται τόσο τόν κόπο καί τή δυσκολία. Εἶναι ὡραῖο πράγμα, ἀλλά χρειάζεται νά προσπαθήσει καί μόνος του. Ἀλλιῶς, δέν γίνεται τίποτε.

Διαβάζουμε στόν βίο τῶν ἁγίων πού ἑορτάζουμε σήμερα ὅτι προσεύχονται στόν Θεό καί παρακαλοῦν μέ πίστη ὡς ἀληθινοί χριστιανοί νά ἐπέμβει ὁ Θεός καί νά σώσει τήν πόλη ἀπό τήν εἰδωλολατρία. Καί ὄχι ἁπλῶς δέν γίνεται αὐτό, ἀλλά περνοῦν ἀπίστευτα μαρτύρια.
Ἄραγε πιστεύουμε ὅτι αὐτά ἔγιναν ἔτσι; Ἡ δυσκολία νά τά πιστέψουμε δέν ὀφείλεται μόνο στό ὅτι μᾶς φαίνονται φοβερά τά μαρτύρια, ἀλλά καί στό ὅτι βαθιά μέσα του κανείς φοβᾶται ὅτι, ἄν τά πιστέψει, παραδίδεται ἐν λευκῷ στόν Χριστό, ὁπότε κινδυνεύει νά πάθει ἀνάλογα. Καί αὐτό δέν τό θέλει. Δέν ἔχουμε ἐμεῖς, βέβαια, σήμερα κίνδυνο κάποιος νά μᾶς πιάσει καί νά ἀρχίσει νά μᾶς ξεσκίζει μέ τσιγκέλια. Ὡστόσο, μπορεῖ νά εἶναι τῆς αὐτῆς ποιότητος οἱ δύσκολες καταστάσεις πού θά μᾶς ἔλθουν. Καί ἐμεῖς ὀφείλουμε νά δεχθοῦμε εὐχαρίστως ὅ,τι κι ἄν συμβεῖ, τό ὅποιο μαρτύριο ἐπιτρέψει καί γιά μᾶς ὁ Θεός.

Ὅταν ἔχει κανείς ἐντιμότητα μέσα του, ὅσο κι ἄν εἶναι σέ ἄγνοια, ὅσο κι ἄν στερεῖται ἄλλα πράγματα, θά βρεῖ τρόπο ὁ Θεός νά ἀποκαλυφθεῖ στήν ψυχή αὐτή, νά ἀνοίξει δρόμο πρός τήν ψυχή αὐτή. Ἡ χάρη του θά ἀνοίξει δρόμο, θά μπεῖ στήν ψυχή, καί ἔτσι γίνεται κανείς χριστιανός. Τό βλέπουμε αὐτό ὄχι μόνο στή ζωή τοῦ ἁγίου Εὐσταθίου, στόν ὁποῖο φανερώθηκε ὁ Θεός κατά θαυμαστό τρόπο, ἐνῶ κυνηγοῦσε, ἀλλά καί σέ ἄλλες περιπτώσεις ἁγίων.
Πολύ νά προβληματισθοῦμε πάνω σ᾿ αὐτό: Ἐνῶ ὑποτίθεται ὅτι ζητᾶς τόν Θεό καί τόν παρακαλεῖς νά σοῦ φανερωθεῖ, καί ἐνῶ φανερώνεται ὁ Θεός σέ ἄλλους πού δέν φαίνεται νά τόν ζητοῦν, τί συμβαίνει καί τελικά δέν φανερώνεται σ᾿ ἐσένα πού ὑποτίθεται ὅτι τόν ζητᾶς; Νά διερωτηθεῖς. Κάτι συμβαίνει. Μπορεῖ νά μήν κάνεις πονηριές μέ τή στενή ἔννοια, ἀλλά ζητᾶς ἀληθινά τόν Θεό μέ εὐθύτητα καί εἰλικρίνεια, θυσιάζοντας τόν ἑαυτό σου;

Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοι,, μᾶς λέει ὁ Κύριος στή σημερινή εὐαγγελική περικοπή.
Ὅταν κανείς μπεῖ λίγο στόν δρόμο τοῦ Θεοῦ, θά συναντήσει ἄγρια ἀντίσταση ἀπό τόν ἑαυτό του, ἐφόσον ὁ δρόμος τοῦ Θεοῦ εἶναι νά ἀπαρνηθεῖ κανείς τόν ἑαυτό του. Καί ὑπάρχουν ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι καταλαβαίνουν ὅτι ὁ παλαιός ἄνθρωπος εἶναι πού ἀγριεύει, καί δέν τόν φοβοῦνται, ἀλλά κάνουν τόν ἀγώνα τους καί τόν τιθασσεύουν. Πιστεύουν ὅτι, ἐφόσον ὁ Κύριος τό εἶπε, σημαίνει ὅτι ὄντως μποροῦμε νά ἀπαρνηθοῦμε τόν ἑαυτό μας· καί τό κάνουν. Ὑπάρχουν ὅμως ἄλλοι οἱ ὁποῖοι τόσο ἔχουν περί πολλοῦ τόν ἑαυτό τους, πού δέν μποροῦν νά τό καταλάβουν καί νά ποῦν: «Ὁ παλαιός ἄνθρωπος τώρα μέ κάνει ὅ,τι θέλει. Γιά δές πόσο ξεδιάντροπα μοῦ βάζει φαντασιώσεις!» Καί αἰχμαλωτίζονται γιά τά καλά. Ὁ Θεός νά φυλάγει.